Κατά την γνώμη μου, έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι η πλειονότητα των αναλύσεων που προβάλλονται από την ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ προσεγγίζει το θέμα με αυστηρά οικονομοτεχνική/χρηματιστική θεώρηση. Παραθέτω, λοπόν, εδώ και μια διαφορετική προσέγγιση/ανάλυση, αυτή της Stratfor (Strategic Forecasting, Inc. - Στρατηγικές Προγνώσεις Α.Ε.), Austin, Texas, ΗΠΑ. Η Stratfor είναι η Νο. 1 (διεθνώς) ιδιωτική εταιρεία συλλογής και ανάλυσης πληροφοριών (ιδρύθηκε το 1996) και λειτουργεί συνδρομητικά. Οι αναφορές της διαβάζονται (με ευλάβεια) απ' όλους τους 'έχοντες και κατέχοντες' παγκόσμια.
Το άρθρο που ακολουθεί έχει ημερομηνία δημοσίευσης 8/11/2011 και υπογράφεται από τον πρόεδρο και ιδρυτή της εταιρείας, George Friedman. Η άποψη που αναπτύσσει ο Friedman είναι ότι η Ευρωζώνη, ως επίπλαστο μόρφωμα μιας οικονομικής και πολιτικής ελίτ, με επίκεντρο τον Γαλλο-Γερμανικό άξονα, δεν μπορεί παρά να υποκύψει στις τοπικιστικές και εθνικιστικές πιέσεις που αναβλύζουν και πάλι στην πολιτική επιφάνεια της Ευρώπης με αφορμή (και όχι αίτιο) την διεθνή οικονομική κρίση. Το πρωτότυπο κείμενο βρίσκεται εδώ. Έχει τίτλο Europe, the International System and a Generational Shift. Η μετάφραση, επισημάνσεις και λοιπές παρεμβολές - [...] - είναι δικές μου. Οι παραπομπές του πρωτότυπου έχουν διατηρηθεί αυτούσιες.
____________________
Η Ευρώπη, το Διεθνές Σύστημα και μια Μετατόπιση Γενεών
Οι αλλαγές στο διεθνές σύστημα έρχονται σε μεγάλες ή μικρές δόσεις, αλλά τα ουσιαστικά πρότυπα παραμένουν, σε γενικές γραμμές, συνεπή. Για παράδειγμα, από το 1500 ως το 1991, η παγκόσμια ηγεμονία της Ευρώπης αποτελούσε την λειτουργική αρχή του πλανήτη. Μέσα σ’ αυτό το πρωταρχικό πλαίσιο, πάντως, το διεθνές σύστημα συχνά ξανανακατεύει την τράπουλα, υποβιβάζοντας και προβιβάζοντας δυνάμεις, κατακερματίζοντας μερικές και ενδυναμώνοντας άλλες, κ.ο.κ. Ενίοτε, αυτό συμβαίνει λόγω πολέμων ή και, μερικές φορές, λόγω οικονομικών και πολιτικών συγκυριών. Ενώ η βασική δομή του πλανήτη παραμένει αδιάσπαστη, ο ακριβής τρόπος λειτουργίας της δομής αυτής αλλάζει.
Τα βασικά πρότυπα της Ευρωπαϊκής κυριαρχίας κράτησαν για 500 χρόνια. Αυτή η ιστορική εποχή έληξε το 1991, όταν η Σοβιετική Ένωση – η τελευταία των μεγάλων Ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών – κατέρρευσε με παγκόσμια συνεπακόλουθα. Στην Κίνα, η Πλατεία Tiananmen καθόρισε την χώρα για μία γενεά. Η Κίνα θα συνέχιζε την διαδικασία οικονομικής της ανάπτυξης, αλλά το ΚΚΚ θα παρέμενε ως η κυρίαρχη δύναμη. Η Ιαπωνία βίωσε μια οικονομική κρίση που έβαλε τέλος σε μια περίοδο ταχείας ανάπτυξης και έκανε την δεύτερη στον κόσμο οικονομία πολύ λιγότερο δυναμική από πριν. Και το 1993, η Συνθήκη του Maastricht τέθηκε σε ισχύ, δημιουργώντας την σύγχρονη Ε.Ε. και κρατώντας ανοιχτή την δυνατότητα δημιουργίας των (αποκαλούμενων) Ηνωμένων Πολιτειών Ευρώπης, οι οποίες θα μπορούσαν να αντισταθμιστούν απέναντι στις ΗΠΑ.
Η Μετα-Ευρωπαϊκή Περίοδος
Όλες αυτές οι εξελίξεις έλαβαν χώρα κατά την ασταθή περίοδο μετά την Ευρωπαϊκή περίοδο και … χμμ, κάτι άλλο. Τι ακριβώς, δεν είμαστε εντελώς σίγουροι. Εδώ και μια 20ετία, ο πλανήτης επανασχηματίζει/επαναπροσδιορίζει τον εαυτό του. Από το 1991, οι τότε χώρες του κόσμου ψηλαφίζουν τα όρια του νέου συστήματος. Οι προηγούμενες δύο 10ετίες έχουν αποτελέσει ένα είδος μεσοβασιλείας, μια περίοδο εξέλιξης από την διακυβέρνηση του παλιού στην διακυβέρνηση του νέου.
Τέσσερα γεγονότα έπρεπε να συμβούν πριν η νέα περίοδος μπορούσε πραγματικά να ξεκινήσει. Πρώτον, οι Αμερικανοί έπρεπε να μάθουν την διαφορά ανάμεσα στην ακραία δύναμη (την οποία είχαν και εξακολουθούν να έχουν) και την παντοδυναμία (την οποία δεν έχουν). Οι πόλεμοι στον Αραβικό κόσμο έχουν παραπάνω από καταδείξει αυτή την διαφορά. Δεύτερον, η Ρωσσική δύναμη είχε ανάγκη να επανέλθει, από το μετα-Σοβιετικό ναδίρ της, σε κάτι πιο αντιπροσωπευτικό της δύναμης της Ρωσσίας. Αυτό συνέβη τον Αύγουστο του 2008 με τον Ρωσσο-Γεωργιανό πόλεμο, ο οποίος αποκατέστησε την Μόσχα στον πυρήνα της ευρύτερης περιοχής. Τρίτον, η Κίνα, η οποία έχει συνδέσει το οικονομικό, πολιτικό και στρατιωτικό της μέλλον με ένα παγκόσμιο σύστημα το οποίο δεν ελέγχει, αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει μια επαναπροσαρμογή. Αυτή δεν έχει λάβει χώρα ακόμα, αλλά θα πυροδοτηθεί, κατά πάσα πιθανότητα, από το τέταρτο γεγονός: οι θεσμοί της Ευρώπης, οι οποίοι δημιουργήθηκαν για να λειτουργούν υπό κανόνες της προηγούμενης περιόδου, πρέπει να εξορθολογιστούν μέσα σ’ ένα κόσμο στον οποίο οι Αμερικανοί δεν καταστέλλουν πλέον τον Ευρωπαϊκό εθνικισμό.
Επωφελούμενοι της εκ των υστέρων γνώσης μας, ξέρουμε ότι η οικονομική κρίση του 2008 πυροδότησε τα τελευταία δύο γεγονότα. Το πρώτο αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης ήταν η βαθιά διείσδυση του κράτους στις οικονομικές αγορές που δεν είχε ήδη υπό την επίρρεια ή έλεγχό του. Οι διασώσεις, ειδικά στις ΗΠΑ, δημιούργησαν μια κατάσταση στην οποία οι αποφάσεις πολιτικών ηγετών και κεντρικών τραπεζών είχαν ιδιαίτερα μεγαλύτερη σπουδαιότητα για το οικονομικό status της χώρας απ’ ότι η λειτουργία των αγορών. Αυτό δεν ήταν χωρίς προηγούμενο στις ΗΠΑ. Η κρίση των δημοτικών ομολόγων της 10ετίας του ’70, η κρίση χρέους του Τρίτου Κόσμου και η κρίση των τραπεζών αποταμίευσης και δανείων (savings and loans) είχαν παρόμοιες συνέπειες. Η χρηματιστική κρίση και η απορρέουσα οικονομική κρίση έβλαψε τις ΗΠΑ, πλην όμως το πολιτικό της σύστημα παρέμεινε αλώβητο, παρά το γεγονός ότι η δυσφορία κατά των ελίτ αυξήθηκε. Αλλά η χρηματιστική κρίση είχε τον μεγαλύτερο αντίκτυπό της στην Ευρώπη, όπου πυροδοτεί μια μετατόπιση γενεών (generational shift). Από το 1991, η ιδέα μιας ενοποιημένης Ευρώπης έχει λειτουργήσει ως η κινητήρια δύναμη της παγκόσμιας οικονομίας. Όπως ήδη αναφέρθηκε, έχει επίσης παρουσιαστεί ως μία σιωπηρή εναλλακτική στις ΗΠΑ ως το παγκόσμιο κέντρο βαρύτητας.
Επωφελούμενοι της εκ των υστέρων γνώσης μας, ξέρουμε ότι η οικονομική κρίση του 2008 πυροδότησε τα τελευταία δύο γεγονότα. Το πρώτο αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης ήταν η βαθιά διείσδυση του κράτους στις οικονομικές αγορές που δεν είχε ήδη υπό την επίρρεια ή έλεγχό του. Οι διασώσεις, ειδικά στις ΗΠΑ, δημιούργησαν μια κατάσταση στην οποία οι αποφάσεις πολιτικών ηγετών και κεντρικών τραπεζών είχαν ιδιαίτερα μεγαλύτερη σπουδαιότητα για το οικονομικό status της χώρας απ’ ότι η λειτουργία των αγορών. Αυτό δεν ήταν χωρίς προηγούμενο στις ΗΠΑ. Η κρίση των δημοτικών ομολόγων της 10ετίας του ’70, η κρίση χρέους του Τρίτου Κόσμου και η κρίση των τραπεζών αποταμίευσης και δανείων (savings and loans) είχαν παρόμοιες συνέπειες. Η χρηματιστική κρίση και η απορρέουσα οικονομική κρίση έβλαψε τις ΗΠΑ, πλην όμως το πολιτικό της σύστημα παρέμεινε αλώβητο, παρά το γεγονός ότι η δυσφορία κατά των ελίτ αυξήθηκε. Αλλά η χρηματιστική κρίση είχε τον μεγαλύτερο αντίκτυπό της στην Ευρώπη, όπου πυροδοτεί μια μετατόπιση γενεών (generational shift). Από το 1991, η ιδέα μιας ενοποιημένης Ευρώπης έχει λειτουργήσει ως η κινητήρια δύναμη της παγκόσμιας οικονομίας. Όπως ήδη αναφέρθηκε, έχει επίσης παρουσιαστεί ως μία σιωπηρή εναλλακτική στις ΗΠΑ ως το παγκόσμιο κέντρο βαρύτητας.
Συλλογικά, η οικονομία της Ευρώπης ήταν λίγο μεγαλύτερη από αυτή των ΗΠΑ. Σε περίπτωση κινητοποίησής της, αυτή η εγγενής δύναμη θα έκανε την Ευρώπη επάξιο αντίπαλο των ΗΠΑ. Στην αρένα της εξωτερικής πολιτικής, οι Ευρωπαίοι περηφανεύονταν για μια διαφορετική προσέγγιση στα διεθνή θέματα απ’ αυτή που χρησιμοποιούσαν οι Αμερικανοί. Αυτή η προσέγγιση ήταν βασισμένη σε μια έννοια γνωστή ως «ήπια δύναμη», η οποία στηριζόταν σε πολιτικά και οικονομικά εργαλεία, σε αντίθεση με τα στρατιωτικά – κάτι ανάλογο με τον τρόπο στον οποίο προσέβλεπε για την (εσωτερική) διαχείριση της ΕΕ. Επίσης, η Ευρώπη ήταν κύριος εισαγωγέας αγαθών, επί το πλείστον Κινεζικών (εισήγαγε περισσότερα απ’ ότι οι ΗΠΑ). Τα δυνατά στοιχεία και οι επιτυχίες της Ευρώπης σε συνδυασμό, θα της επέτρεπαν να επανακαθορίσει το διεθνές σύστημα – και η υπόθεση, στην προηγούμενη γενιά, ήταν ότι η Ευρώπη ήταν επιτυχημένη.
Μέσα στο πλαίσιο της εξελισσόμενης Ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης, το θέμα δεν είναι αν θα επιβιώσει το ευρώ ή αν οι ρυθμιστές στις Βρυξέλλες θα επιβλέπουν μέρη της Ιταλικής οικονομίας. Το ουσιαστικό θέμα είναι αν οι βασικές έννοιες (θεσμοί) της ΕΕ θα παραμείνουν αλώβητες. Είναι προφανές ότι η ΕΕ που υφίστατο το 2007 δεν είναι αυτή που υφίσταται σήμερα. Τα θέματα που αντιμετωπίζει τώρα διαφέρουν δραστικά. Επιπλέον, οι σχέσεις μεταξύ των κρατών της ΕΕ έχουν μια τελείως διαφορετική δυναμική. Το ερώτημα τού τι θα μπορούσε να γίνει η ΕΕ έχει αντικατασταθεί από το ερώτημα αν μπορεί να επιβιώσει. Μερικοί θεωρούν ότι η παρούσα κατάσταση είναι μια παροδική στρέβλωση. Εμείς την θεωρούμε ως μόνιμη αλλαγή στην Ευρώπη, μια αλλαγή με παγκόσμιες συνέπειες.
Η ΕΕ αναδύθηκε με στόχο την δημιουργία ενός συστήματος αλληλεξάρτησης, στο οποίο οι πόλεμοι στην Ευρώπη θα ήταν αδύνατοι. Δεδομένης της Ευρωπαϊκής ιστορίας, αυτό ήταν ένα εξαιρετικά φιλόδοξο εγχείρημα, καθώς ο πόλεμος και η Ευρώπη έχουν πάντα βαδίσει χέρι-χέρι. Η ιδέα ήταν ότι, με την Γερμανία στενά συνδεδεμένη με την Γαλλία, η πιθανότητα σοβαρών Ευρωπαϊκών συγκρούσεων θα ήταν διαχειρίσημη. Υποστηρικτική αυτής της ιδέας ήταν η έννοια ότι το πρόβλημα της Ευρώπης ήταν ο εθνικισμός. Αν δεν μπορούσαν να εξημερωθούν οι (τοπικοί) εθνικισμοί στην Ευρώπη, θα ξεσπούσε πόλεμος. Οι Γιουγκοσλαβικοί πόλεμοι μετά την κατάρρευση του Κομμουνισμού απετέλεσαν την κορύφωση των φόβων της Ευρώπης. Πάντως, δεν θα μπορούσε να υπάρξει απλά θέμα κατάργησης του εθνικισμού στην Ευρώπη.
Η εθνική ταυτότητα ήταν εξ ίσου βαθιά ριζωμένη στην Ευρώπη όσο και αλλού και οι ιστορικές διαφορές επιδεινώνονται από ιστορικές δυσαρέσκειες, ειδικά εκείνες που στόχο έχουν την Γερμανία. Η αληθινή λύση στους Ευρωπαϊκούς πολέμους θα ήταν η δημιουργία ενός (μοναδικού) Ευρωπαϊκού κράτους, αλλ’ αυτό ήταν απλά αδύνατο. Η ΕΕ προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα διατηρώντας και τις εθνικές ταυτότητες και τα εθνικά πολιτικά καθεστώτα. Συγχρόνως, επινοήθηκε μια ευρύτερη Ευρωπαϊκή ταυτότητα βασισμένη σ’ ένα σύνολο αρχών και, πάνω απ’ όλα, στην ιδέα μιας και μόνο Ευρωπαϊκής οικονομίας που συνδέει τα διαφορετικά έθνη/κράτη. Η αιτιολόγηση ήταν ότι, αν η ΕΕ παρείχε τα θεμέλια για την Ευρωπαϊκή ευμάρεια, τότε η συνεχιζόμενη ύπαρξη εθνών/κρατών στην Ευρώπη δεν θα απειλούσε την Ένωση. Ίσως, με την πάροδο του χρόνου, να υπήρχε παρακμή του τοπικού εθνικισμού προς όφελος της Ευρωπαϊκής ταυτότητας. Αυτό υπέθετε ότι η ευμάρεια θα οδηγούσε στην ύφεση της εθνικής ταυτότητας και των εντάσεων. Αν αυτό ήταν αλήθεια, τότε το εγχείρημα θα πετύχαινε. Αλλά υπάρχουν πολλά περισσότερα, από πολιτική σκοπιά, στην Ευρώπη πέραν μιας ενισχυμένης περιοχής συναλλαγών, οι δε επί μέρους Ευρωπαϊκές οικονομίες δεν είναι καθόλου ομοιογενείς.
Η Γερμανία και η Περιφέρεια
Η Γερμανική οικονομία σχεδιάστηκε με βάση τις εξαγωγές (βίντεο Stratfor). Η βιομηχανική της βάση υπερβαίνει την εγχώρια κατανάλωση και, ως εκ τούτου, πρέπει να εξάγει για να ευημερεί. Μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου χτισμένη γύρω από τον νούμερο 2 παγκόσμιο εξαγωγέα θα δημιουργήσει, εξ ορισμού, τρομακτικές πιέσεις πάνω σε αναδυόμενες οικονομίες που αποζητούν την ανάπτυξη μέσω των δικών τους εξαγωγών. Η Ευρωπαϊκή ζώνη ελεύθερου εμπορίου, λοιπόν, υπονόμευσε συστηματικά την ικανότητα της Ευρωπαϊκής περιφέρειας ν’ αναπτυχθεί, λόγω της παρουσίας μιας οικονομίας βασισμένης στις εξαγωγές, η οποία και διείσδυσε σε συνδεδεμένες οικονομίες και εμπόδισε την ανάπτυξή τους. Το ευρώ πλούτισε μόνο τη Γερμανία]
Ανάμεσα στο 1991 και στο 2008, όλο αυτό ήταν θαμένο κάτω από εξαιρετική ευμάρεια. Η πρώτη κρίση, πάντως, αποκάλυψε το υποκείμενο ρήγμα. Η κρίση των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ έτυχε να την πυροδοτήσει, αλλά η οποιαδήποτε κρίση θα αποκάλυπτε το ρήγμα. Δεν επρόκειτο περί κρίσης του ευρώ, ούτε περί οικονομικής κρίσης. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο περί κρίσης που είχε να κάνει με τον εθνικισμό.
Ανάμεσα στο 1991 και στο 2008, όλο αυτό ήταν θαμένο κάτω από εξαιρετική ευμάρεια. Η πρώτη κρίση, πάντως, αποκάλυψε το υποκείμενο ρήγμα. Η κρίση των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ έτυχε να την πυροδοτήσει, αλλά η οποιαδήποτε κρίση θα αποκάλυπτε το ρήγμα. Δεν επρόκειτο περί κρίσης του ευρώ, ούτε περί οικονομικής κρίσης. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο περί κρίσης που είχε να κάνει με τον εθνικισμό.
Οι ελίτ της Ευρώπης είχαν δημιουργήσει και δεσμευτεί στην ιδέα μιας ΕΕ. Αυτές οι ελίτ, στενά δεμένες σ’ ένα Ευρωπαϊκό χρηματιστικό σύστημα ως αρχή, ήταν Ευρωπαϊστές στην ψυχή τους. Όταν έφθασε ή κρίση, η βασική τους πεποίθηση ήταν ότι αυτή ήταν ένα τεχνικό θέμα που θα μπορούσαν να διαχειριστούν μέσα στο πλαίσιο της ΕΕ. Έκαναν συμφωνίες, φαντάστηκαν δομές και μέτρησαν δόσεις. Παρ’ όλ’ αυτά, η κρίση δεν αποφεύχθηκε.
Η Ελληνο-Γερμανική αλληλεπίδραση δεν ήταν η ουσία του προβλήματος, αλλά η διαφημιστική αφίσσα. Κατά τους Γερμανούς, οι Έλληνες ήταν ανεύθυνοι ακόλαστοι. Κατά τους Έλληνες, οι Γερμανοί είχαν χρησιμοποιήσει το ελεύθερο εμπόριο και το νομισματικό σύστημα για να γείρουν την Ευρωπαϊκή οικονομία προς όφελός τους, επικαρπούμενοι τεράστια κέρδη στην προηγούμενη γενιά και κάνοντας τα πάντα για να τα κρατήσουν σε μια περίοδο προβλημάτων. Κατά τους Γερμανούς, οι Έλληνες δημιούργησαν μια κρίση εθνικού χρέους. Κατά τους Έλληνες, η κρίση εθνικού χρέους υπήρξε αποτέλεσμα των εμπορικών και νομισματικών κανόνων που επέβαλαν οι Γερμανοί. Οι Γερμανοί θύμωσαν που θα έπρεπε να διασώσουν τους Έλληνες. Οι Έλληνες θύμωσαν που θα έπρεπε να υποστούν λιτότητα. Κατά την Γερμανική άποψη, οι Έλληνες είπαν ψέματα όταν δανείστηκαν χρήματα. Κατά την Ελληνική άποψη, αν είπαν ψέματα, ήταν με την ενσυνείδητη συνεργασία Γερμανών και άλλων τραπεζιτών, οι οποίοι κέρδισαν από τα δάνεια, ασχέτως αν αυτά αποπληρώθηκαν ή όχι.
Το θέμα δεν είναι η ατέλειωτη λιτανεία αντιπαραθέσεων. Το θέμα είναι ότι αυτά είναι δύο κυρίαρχα έθνη/κράτη με εντελώς διαφορετικά συμφέροντα. Οι ελίτ και στα δύο κράτη προσπαθούν να δημιουργήσουν μια λύση μέσα στους περιορισμούς του παρόντος συστήματος. Οι λαοί και των δύο έχουν αμφιβολίες όσον αφορά την ανάληψη του φορτίου. Οι Γερμανοί έχουν ελάχιστη υπομονή για να πληρώσουν τα Ελληνικά χρέη. Οι Έλληνες έχουν ελάχιστο ενδιαφέρον να επωμιστούν την λιτότητα για να ικανοποιήσουν τους Γερμανούς ψηφοφόρους. Σ’ ένα επίπεδο, υπάρχει συνεργασία που έχει ξεκινήσει – επίλυση προβλημάτων. Σ’ ένα άλλο επίπεδο, υπάρχει δυσπιστία απέναντι στις προσπάθειες των ελίτ να επιλύσουν προβλήματα, καθώς και υποψία ότι είναι τα προβλήματα των ελίτ που θ’ αντιμετωπιστούν και όχι τα δικά τους (των λαών). Αλλά το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο από τις Ελληνο-Γερμανικές διαφωνίες. Αυτό το σύστημα δημιουργήθηκε σ’ ένα κόσμο στον οποίο η Ευρωπαϊκή πολιτική είχε κηρυχθεί σε εκκρεμότητα. Η Γερμανία βρισκόταν υπό κατοχή. Οι Αμερικανοί παρείχαν ασφάλεια και οι ενδο-Ευρωπαϊκές διαμάχες δεν επιτρέπονταν. Τώρα, οι Αμερικανοί έχουν αποχωρήσει, οι Γερμανοί έχουν επιστρέψει και η Ευρωπαϊκή διεθνής πολιτική αναβλύζει πάλι στην επιφάνεια.
[Σύντομο οπτικοακουστικό διάλειμα - βίντεο από omadeon]
Εν ολίγοις, το Ευρωπαϊκό έργο αποτυγχάνει ακριβώς στο πρόβλημα που προσπαθούσε να επιλύσει – τον εθνικισμό. Η ικανότητα των ηγετών να συνάπτουν συμφωνίες εξαρτάται από εξουσία που τούς γλυστρά μέσα απ’ τα δάχτυλα. Οι λαοί δεν έχουν ακόμα ξεκάθαρα καθορίσει τις εναλλακτικές λύσεις, η διαδικασία, όμως, είναι υπό εξέλιξη. Αυτό είναι παρόμοιο με ό,τι συμβαίνει και στις ΗΠΑ, με μια καθοριστική εξαίρεση: στις ΗΠΑ, οι εντάσεις μεταξύ της μάζας και των ελίτ δεν απειλoύν να διαλύσουν την δημοκρατία [σημ.: χρησιμοποιείται ο όρος republic]. Στην Ευρώπη, απειλούν να την διαλύσουν.
Η Ευρώπη θα αναλώσει την επόμενη γενεά ξεκαθαρίζοντας αυτό το πρόβλημα. Το αν μπορεί να το επιτύχει παραμένει αδιευκρίνιστο – αν και το αμφιβάλλω. Γνωρίζουμε ότι οι εντάσεις μεταξύ των εθνών/κρατών και μεταξύ των ελίτ και των μαζών θα επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Ευρώπη. Ακόμα και αν τα πράγματα δεν χειροτερέψουν περαιτέρω, η κατάσταση έχει ήδη μεταστοιχειωθεί πέραν τού ο,τιδήποτε θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί το 2007. Μακράν της ανάδυσής της ως μια ενοποιημένη δύναμη, το ερώτημα θα είναι πόσο διαιρεμένη/κατακερματισμένη θα καταλήξει η Ευρώπη.
____________________
[Βλέπε σχετικά και Europe's Crisis: Beyond Finance, 15/11/2011 (Η Κρίση της Ευρώπης: Πέραν της Χρηματιστικής)]
Εν προκειμένω, δεν διαθέτω ούτε τις περγαμηνές, ούτε τις απαραίτητες γνώσεις για να υπεισέλθω σε βαθυστόχαστες αναλύσεις του είδους "ευρώ ή δραχμή". Η θέση της Stratfor, όμως, περί βιωσιμότητας της Ευρωζώνης μού φαίνεται σωστή, στη βάση στην οποία τίθεται. Κάπως έτσι απέτυχε παταγωδώς και ο κομμουνισμός, καταρρέοντας ως επίπλαστο/ψευδεπίγραφο δημιούργημα μιας άλλης ελίτ που αγνόησε την ιστορική πραγματικότητα, μετά από βίο μόλις ογδόντα χρόνων. Εάν, λοιπόν, δεχθούμε την ορθότητα της θέσης Stratfor, τίθεται αμείλικτο το ερώτημα τού γιατί πρέπει η Ελλάδα (ή οποιαδήποτε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα) να θυσιαστεί πάνω σ' ένα βωμό - δημιούργημα συγκεκριμμένης πολιτικής και οικονομικής ελίτ - που είναι έτοιμος να καταρρεύσει.
Η Ελλάδα, υπό τις παρούσες συνθήκες, θεωρείται και ήδη νεκρολογείται ως ένα πολιτικό και οικονομικό πτώμα, που θα ταφεί οριστικά και αμετάκλητα όταν ο Ευρωπαϊκός μηχανισμός "διάσωσης" (ESM & EFSF) θα έχει συγκεντρώσει το απαραίτητο ποσό των 2 τρις ευρώ (στον οποίο θα συνεισφέρει και το "πτώμα", μέχρι την οριστική ταφή του). Ακολουθούν δύο σχετικά βίντεο, ένα Γερμανικής προέλευσης και ένα πάλι της Stratfor:
Κλείνοντας, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στο γεγονός ότι η ορθότητα κάθε λογικού επιχειρήματος/θέσης είναι συνάρτηση των υποθέσεων/παραδοχών πάνω στις οποίες βασίζεται. Ο αείμνηστος κ. Σούλιας, γυμνασιάρχης μας στην Βαρβάκειο (πρώην) Πρότυπο Σχολή, μέσα 10ετίας '70 (επί Χούντας), διδάσκοντας μας την μεθοδολογία της Αριστοτέλειας Λογικής, συχνά χρησιμοποιούσε την εξής επιχειρηματολογία για να καταδείξει λογικά εκτρώματα: "Πάντες οι άνθρωποι είναι πτερωτοί, ο Αριστοτέλης είναι άνθρωπος, άρα ο Αριστοτέλης είναι πτερωτός" (γι' αυτό και είχαμε βαφτίσει τον κ. Σούλια "Πτερωτό")! Μήπως ένα μεγάλο τμήμα της παγκόσμιας κοινωνίας μας έχει "χάψει" την (λανθασμένη) υπόθεση ότι είναι "πτερωτό", αποδεχόμενο έτσι λογικά εκτρώματα; Τελικά, είναι το (θνησιγενές;) ευρώ "... πιο σημαντικό από την Ελλάδα, και από τη συμμετοχή της στη (θνησιγενή;) ζώνη του ευρώ"; [enet.gr]
Δείτε επίσης:
Επτά Μύθοι για την Κρίση του (Ελληνικού) Χρέους [sxoliastesxwrissynora.wordpress.com]
Τί Φέρνει η Σιωπή των Αμνών [neotera.wordpress.com]
Ν. Μαριάς: Λύση #3 Εντός Ευρώπης [youtube]
Ν. Μαριάς: Αποφασίζουμε 'Εντός' ή 'Εκτός' από Θέση Ισχύος [youtube]
Ν. Μαριάς: Λύση #3 Εντός Ευρώπης [youtube]
Ν. Μαριάς: Αποφασίζουμε 'Εντός' ή 'Εκτός' από Θέση Ισχύος [youtube]
