Synthesis is 'the examining and combining of processed information with other information and intelligence for final interpretation' [Dictionary of Military and Associated Terms, US Dept. of Defense 2005].
Εδώ καταθέτω στοιχεία και σκέψεις, που, δυνητικώς, οδηγούν τον αναγνώστη σε προβληματισμό, διάλογο και συμπεράσματα (σύνθεση).
"...Ομως ο φετεινός Σεπτέμβρης έρχεται λαφυραγωγός. Ερχεται να βουτήξει κειμήλια, να τσεπώσει εικόνες, να προγκήξει τους μικρούς εφέστιους θεούς του κάθε οίκου.
Είναι Σεπτέμβρης μισθοφόρος του Γιωργάκη, ληστής τροϊκανός, εγγλέζος πειρατής, ολλανδός έμπορος, φράγκος σταυροφόρος, τούρκος γαζής, τσέτης και κατσαπλιάς.
Με άδεια εισόδου στα σπίτια σας. Κι ένταλμα συλλήψεως των ονείρων και των ελπίδων, έτσι που ο λαός να μείνει ορφανός, άλαλος - αλλοίμονο σε όποιον δεν έχει φορολογική ενημερότητα, ουαί τοις ηττημένοις που δεν θα έχουν σέντζι για τον φόρο επιτηδεύματος - τρίτης κατηγορίας άνθρωποι: τεμπέληδες! Έλληνες τεμπέληδες, ανίκανοι και διεφθαρμένοι.
Ουκ έστιν οδός για μας, παρά μόνον ο μονόδρομος που τον φυλάνε γενίτσαροι γραικύλοι και ραγιάδες, ώσπου να φθάσουμε στον προορισμό μας: στα γκισέ και τα ταμεία.
Αυτό είναι η ζωή, αυτό σκεφτόμαστε όλη μέρα, αυτό μας κατατρύχει και μας καταθλίβει: τα φράγκα! πώς θα τα βγάλουμε πέρα!
Οι τρεις σταυροί στον κήπο, δικέ μου, ή μέσα στο τριαράκι σου, με νοίκιο ή δικό σου, ποσώς. Τα φράγκα, για να μη σε πετάξει έξω ο Σεπτέμβρης.
Ή ο Οκτώβρης.
Ή ο Φλεβάρης.
Ο καθείς κι ο μήνας του. Και η αγωνία του για το πότε θα ανέβει στον σταυρό του, πότε θα δει τους δικούς του να ανεβαίνουν στους τρεις σταυρούς...
...εδώ στη νεκρή ζωή της Ευρωζώνης.
Ετσι καθώς ανεπαισθήτως αλλά και επαίσχυντα, από ελεύθεροι πολιορκημένοι που υπήρξαμε στις καλύτερες στιγμές μας, ξεπέσαμε σε κρέας για τα κανόνια των πρασινοφρουρών, πελάτες των τραπεζών, θύματα της διαφήμισης -ποιοι; εμείς! Εμείς που πάψαμε εδώ και αιώνες να είμαστε κορίτσια κι αγόρια δεκαοχτώ χρονώ..."
Και εν μέσω της προϊούσας λαίλαπας του ολοκληρωτικού εθνικού "εξανδραποδισμού", υφιστάμεθα και την υβριστική χλεύη και τον κομπασμό της κυνοβολευτικής ολιγαρχίας ("...παιδιά, λίγο ξυδάκι(!), γιατί απ' τα πρώτα που θα κάνουμε τώρα..." ή "...γιατί τώρα δεν χρειαζόμαστε άδεια...").
Και μή νομίζετε ότι ο Άδωνις αναφέρεται αποκλειστικά στο Indymedia ή στο (πρώην) πανεπιστημιακό άσυλο! Hesta la vista, baby!
Οι άνθρωποι, όταν τα βρίσκουν δύσκολα και αδιέξοδα, τείνουν να εφευρίσκουν από μηχανής θεούς και μυθικούς ήρωες, ελλείψει αληθινών, προκειμένου να δώσουν διέξοδο στα προβλήματά τους (βλέπε Ηρακλή, Batman, Superman κλπ).
Την εποχή που μεγάλωνα είχαμε στην Ελλάδα τον Μικρό Ήρωα ή Παιδί Φάντασμα (επωνύμως Γιώργο Θαλάσση), με πλατωνική φιλενάδα την Κατερίνα και κολλητό τον Σπίθα. Δρούσε επί Γερμανικής κατοχής και δεν τού παράβγαινε κανένας (τύφλα να 'χει ο Batman) - 2 δραχμές το τεύχος στο περίπτερο δις της εβδομάδας (γκραν σουξέ, που λέει κ' ο Σαββόπουλος)! el.wikipedia.org.
Τα βρίσκω δύσκολα και αδιέξοδα τώρα (όπως, πιθανώς, και μερικοί από σας). Οι "λύσεις" που βλέπω ν' αναδύονται γύρω μας εν μέσω της σημερινής κατοχής δεν με καλύπτουν (απουσιάζει παντελώς το ηρωικό στοιχείο) και συνήθως καταλήγω να ονειρεύομαι και να λαχταρώ από μηχανής θεούς. Προφανώς, έχω σοβαρό πρόβλημα! Μού λείπουν οι ήρωες όπως το Παιδί Φάντασμα!
Ο εθνολόγος Πιερ Σενλίβρ είχε ενδιαφερθεί από παλιά για τη μορφή του ήρωα, για την καταγωγή και την εξέλιξή του στην κοινωνία. Σε ένα βιβλίο του αναλύει τις διαφορετικές «κατασκευές ηρώων» στο πέρασμα των αιώνων. Στην ίδια εφημερίδα μιλά για τον ορισμό του ήρωα:
«Η έννοια του ήρωα ανάγεται στην Αρχαιότητα. Για τους Ελληνες δημιουργούς, όπως ο Ομηρος, ο Σοφοκλής ή ο Ευριπίδης, οι ήρωες είναι θεοί και άνθρωποι μαζί, προικισμένοι με εξαιρετικές αρετές. Οι μεγάλοι μαχητές όπως ο Αχιλλέας, ο Εκτορας ή ο Οδυσσέας εκπληρώνουν στις μάχες φοβερά κατορθώματα. Ο Αχιλλέας είναι ένας πολεμιστής ξεχωριστός, που δεν μπορεί να τον νικήσει κανείς παρά μόνο με προδοσία. Ο Οδυσσέας είναι περίφημος για την πονηριά του, αλλά δεν είναι ημίθεος. Ο Ομηρος τον έπλασε ως ένα φανταστικό πρόσωπο, κεντρικό ήρωα του έπους του. Δεν πρέπει άραγε να εκτιμήσουμε πως ο Ομηρος ενσαρκώνει τον πρώτο μυθιστορηματικό ήρωα της λογοτεχνίας;
Οι αρχαίοι ήρωες πρέπει να περάσουν από έναν ορισμένο αριθμό δοκιμασιών και θυσιών. Εμφανίζουν συχνά αρρενωπές αρετές, όπως είναι η μυϊκή δύναμη, ενσαρκώνουν κυρίως ένα αρρενωπό ιδανικό. Ακόμη και η Ζαν Ντ' Αρκ μοιάζει με αγόρι: είναι μια πολεμίστρια με πανοπλία και κοντά μαλλιά. Οσο για τον θάνατο του ήρωα, είναι πάντα τραγικός αλλά σηματοδοτεί μόνο το τέλος του πάνω στη Γη. Γενικώς, για να υπάρξει ο κλασικός ήρωας χρειάζεται το έπος. Ιδού ένας ουσιαστικός όρος για την επιβίωση του ήρωα ως μυθικού προσώπου».
- Τι συμβαίνει όμως με τον εθνικό ήρωα στη σημερινή κοινωνία;
«Τον 17ο αιώνα, δημιουργούνται τα έθνη. Τότε προστρέχουν στη δημιουργία εθνικών ηρωικών μορφών. Η ανάγκη να ταυτιστείς με ένα παραδειγματικό πρόσωπο, έναν γενναίο ιππότη, είναι μεγάλη σε όλους. Οι εθνικοί ήρωες έχουν επίσης μια ενοποιητική αξία. Από τον Βερσινζετορίξ μέχρι τον στρατηγό Ντε Γκολ, οι κλασικοί ή σύγχρονοι ήρωες ενσαρκώνουν μια ιδέα του έθνους. Το μαρτύριο είναι ένας από τους απαραίτητους όρους τού ήρωα. Την ώρα της παγκοσμιοποίησης φαίνεται πως οι εθνικές μορφές έχουν ξεθωριάσει. Τα είδωλα απομακρύνονται, γιατί το έθνος είναι ένας ορίζοντας που δεν είναι ο μόνος που παρουσιάζεται. Εδώ και πολύ καιρό στη Δυτική Ευρώπη δεν βρισκόμαστε πια σε εμπόλεμη κατάσταση. Ο εθνικός ηρωισμός επομένως θεωρείται ένα ξεπερασμένο γεγονός. Τώρα βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πέρασμα από το ηρωικό μοντέλο συλλογικής ταύτισης σε έναν ατομικισμό, όπου ο ήρωας γίνεται «ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες».
Ο σύγχρονος ήρωας, ο μετα-εθνικός, δεν είναι ένας ενοποιητικός παράγοντας. Η πατρίδα δεν κινδυνεύει πια. Οι ήρωες δεν έχουν κανένα λόγο να είναι πολεμοχαρείς. Παρατηρούμε πάνω τους πολλές νέες τάσεις. Πολύ συχνά σήμερα, ήρωας είναι «αυτός που λέει όχι». Μια μορφή αμφισβητία της καθεστηκυίας τάξης. Απέναντι στην παγκόσμια τάξη που εγκαθίσταται, απέναντι στον άγριο φιλελευθερισμό, τον εγωισμό των κατεχόντων, σ' αυτή την παγκοσμιοποίηση που τρομάζει, είναι αυτός που αντιστέκεται. Αντιπροσωπεύει τη σταγόνα νερού που αρνείται να διαλυθεί στον ωκεανό της ενιαίας σκέψης. Γι' αυτόν το λόγο, κατά έναν τρόπο, ο Ζοζέ Μποβέ στηριζόμενος σε ηρωικές μορφές, όπως ο Βερσινζετορίξ, ακόμη και ο Αστερίξ, ο μικρός Γαλάτης, μπορεί να ενσαρκώσει μια νέα μορφή του φαινομένου. Ο ήρωας ενσαρκώνει το χωριό που αντιπαρατίθεται σε μια αυτοκρατορία».
- Εχουν κουραστεί σήμερα οι ήρωες;
«Πράγματι. Ο 21ο αιώνας αναδεικνύει νεές μορφές ηρωισμού. Οπως, παραδείγματος χάριν, ο ανθρωπιστής ήρωας που αγωνίζεται εναντίον της αδικίας και της φτώχειας. Οπως ο Ρομπέν των Δασών και ο Ζορό, ο αβάς Πιερ έχει γίνει σήμερα μια εμβληματική μορφή. Αλλες αξίες, όπως το ξεπέρασμα των ορίων του εαυτού σου, κάνουν αθλητές, όπως τον Ζιντάν, νέες ηρωικές φιγούρες. Υπάρχει ωστόσο δυστυχώς και μια αρνητική εξέλιξη σ' αυτό το φαινόμενο, που αφορά πρόσωπα της τηλεόρασης που έχουν αρχίσει να μιαίνουν το πάνθεον των ηρώων και να προβάλλουν "ήρωες" μιας χρήσης, είδωλα που ξεχνιούνται αμέσως».
- Πώς εξελίσσονται τα μυθιστορηματικά πρόσωπα;
«Οι ηρωικές λαϊκές μορφές που συναντάμε στη λογοτεχνία, στον κινηματογράφο ή στα κόμικς πλησιάζουν πολύ τους αρχαίους ήρωες. Από τον Ταρζάν έως τον Τεντέν συνεχίζουν να υπερασπίζονται τις παγκόσμιες αξίες. Ωστόσο, μετά την απελευθέρωση των γυναικών μια νέα τάση σκιαγραφείται: οι ηρωίδες, όπως η Μπαρμπαρέλα, η Νικίτα ή η Λάρα Κροφτ. Αλλη νέα τάση είναι αυτή των αντιηρώων, μορφές αρκετά σύνθετες. Αν και δεν διαθέτουν εξαιρετικά χαρίσματα, αρέσουν στο κοινό. Η δειλία τους, καμιά φορά η ανοησία τους ακόμα και η κακία τους, τους κάνουν αγαπητούς στο κοινό. Λες και το κοινό έχει κουραστεί να του παρουσιάζονται τέλεια ινδάλματα. Δεν ξέρω γιατί ο αντιήρωας γοητεύει, ίσως όμως να συμβαίνει επειδή προτείνει έναν άλλο τρόπο να θεωρήσει κανείς το σύστημα».
Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 24 Αυγούστου 2011
Διαμαντοπούλου: Ο διάλογος τελείωσε, τώρα πλέον αποφασίζει η Βουλή
Της ΕΛΕΝΑΣ ΒΑΡΙΝΟΥ
Από θέση άμυνας, πέρασε στην επίθεση η Αννα Διαμαντοπούλου κατά τη χθεσινή τοποθέτησή της στη Βουλή, επιχειρώντας να αποδυναμώσει την προειδοποίηση του πανεπιστημιακού χώρου, αλλά και των κομμάτων της Αριστεράς, πως «ακόμη και να ψηφιστεί ο νόμος για τα ΑΕΙ, δεν θα εφαρμοστεί».
Απευθυνόμενη στους συνδικαλιστικούς φορείς των ΑΕΙ, κυρίως δε στη Σύνοδο Πρυτάνεων, η υπουργός Παιδείας μίλησε για «ακραίες αντεγκλήσεις και απειλές», υποστηρίζοντας πως η σύγκρουση δεν αφορά «το Πανεπιστήμιο της γνώσης, αλλά το Πανεπιστήμιο της εξουσίας». Συνέχισε, χαρακτηρίζοντας «άθλια ψέματα» τις εκτιμήσεις για διακοπή της κρατικής χρηματοδότησης και της δωρεάν παροχής συγγραμμάτων, αλλά και για τη μετατροπή των ΑΕΙ σε «εταιρείες» και επέρριψε ευθύνες «για την επόμενη, της ψήφισης του νόμου, ημέρα» και σε όσους από τους τους εισηγητές των κομμάτων της αντιπολίτευσης, «τα αναπαράγουν»... http://www.enet.gr/?i=news.el.ellada&id=303833
Το θέμα μου, εν προκειμένω, δεν είναι τόσο η σύγκρουση κυβέρνησης και πανεπιστημιακών ή η επικείμενη αποδόμηση της ελάχιστης "παιδείας" που απομένει στην Ελλάδα, όσο ο ωμός, πλην όμως "δημοκρατικά" φτιασιδωμένος τρόπος έκφρασης της ολιγαρχίας. Κατά την άποψή μου, ο παραπάνω τίτλος του άρθρου της 'Ε' θα μπορούσε, πολύ εντιμώτερα, να διατυπωθεί ως εξής: "Τέρμα οι πολλές και άσκοπες κουβέντες, τώρα πλέον αποφασίζει το ΠΑΣΟΚ, δηλ. ο πρωθυπουργός".
Δεν καταλαβαίνω πια σε τί αποσκοπεί όλο αυτό το "δημοκρατικό" μακιγιάζ της κυβέρνησης: συμμετοχική(!;) δημοκρατία, "δημόσιος διάλογος" (5-10 ημερών, π.χ., εν μέσω Αυγούστου!) με Twitter, Facebook, Opengov.gr κλπ. φαιδρά τεχνάσματα και τερτίπια, τα οποία καταλήγουν πάντα σε ακατανόητα, περίπλοκα και "ύποπτα" νομοθετήματα. Μ' άλλα λόγια και επί το λαϊκώτερον, η πολιτική "πατσούρα" της γενιάς του Πολυτεχνείου (γενικά μιλώ, περιλαμβάνοντας και τα δύο φύλλα), όσο κ' αν φτιασιδωθεί, πάλι πατσούρα θα φαίνεται και μάλιστα γελοία, άνευ αξιοπρέπειας! Μερικές φορές, πιάνω τον εαυτό μου να νοσταλγεί την απόλυτη και άμεση ειλικρίνεια (συνοδευόμενη από απλότητα έκφρασης) παλιών αυταρχικών καθεστώτων του στυλ "αποφασίζομεν και διατάσσομεν" (κ' αν δεν συμμορφωθείτε, θα σας αλλάξουμε τον αδόξαστο). Δείτε το παρακάτω παράδειγμα (παρατίθεται σε τρία μέρη) - Αστυνομική Διαταγή, Ματαράγκα Καρδίτσας, 1907. Αυτό μάλιστα: είναι ειλικρινές (αφτιασίδωτο), απλό, συνοπτικό και πλήρως κατανοητό!
Η φιμωμένη είδηση του μήνα, που δεν προβλήθηκε από την ελληνική τηλεόραση!!!
21 Ιουνίου 2011
Η δικαστής Γρεβενών κα Μαρία Μαργαρίτη, εκδιώχθηκε κακήν κακώς από το δικαστικό σώμα, όταν έβγαλε στην φόρα παρτίδα κονδυλίων που προορίζονταν ως οικονομική ενίσχυση σε σεισμοπαθείς, τα οποία κατασπαράχθηκαν από κρατικούς και παρακρατικούς φορείς.
Παράλληλα, ξεμπρόστιασε ολόκληρο το δικαστικό σώμα, αποκαλύπτοντας τον ΟΙΚΟ ΑΝΟΧΗΣ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΟΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ. Εκατοντάδες ανήλικοι έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά (και πολλές φορές έναντι αμοιβής που απολαμβάνουν δικαστικοί και άλλοι μεσάζοντες) σε μυστικό χώρο, ειδικά διαμορφωμένο εντός των δικαστηρίων!
Η κα Μαρία Μαργαρίτη, προέβη σε απεργία πείνας έξω από το Μέγαρο Μαξίμου, ζητώντας την πλήρη αποκατάστασή της και την ανάδειξη των παραπάνω θεμάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο θέμα μέχρι αυτή την στιγμή ΔΕΝ ΠΡΟΒΛΗΘΗΚΕ ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΑΠΟ ΚΑΝΕΝΑ ΣΧΕΔΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟ ΜΕΣΟ, παρά μόνο από το BBC, ενώ στο YouTube η μαζική διανομή του βίντεο δεν επιτρέπεται (αναγράφεται η ένδειξη "Embedding disabled by request") [Σημ.: ίσως έχει αρθεί πλέον η "λογοκρισία" - βλέπε παρακάτω].
Δυστυχώς η τηλεόραση μόνο ρόλο υπνωτισμού παρέχει στην κοινωνία μας. Το μόνο που δείχνουν και το μόνο που μαθαίνουμε είναι το DVD του Μάκη και ποιος θα γίνει παπάς στη θέση του παπά.
Αν μπορούμε να αντιδράσουμε κάπως με τα εφόδια που διαθέτουμε, είναι να ενημερώσουμε όσους περισσότερους μπορούμε μέσω του Internet.
Τέτοια mails πρέπει να γίνονται forward αμέσως.
Παρακαλώ στείλτε το σε όσους μπορείτε. Αυτή η είδηση ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΑΦΤΕΙ επειδή το θέλουν τα συμφέροντα τους.
Είναι αξιοθαύμαστα τραγικό: οι πολιτικοί μας ταγοί, χωρίς εξαιρέσεις, ξέρουν πολύ καλά τί θέλουμε και τί χρειαζόμαστε ως λαός, ενώ εμείς δεν ξέρουμε τη τύφλα μας!
Και μπορεί μεν ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του χθες (στη «Real News») να απέκλεισε το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών - «δεν το εξετάζω γιατί δεν υπάρχει κανένας λόγος. Οι πολίτες θέλουν να δουν αλλαγές, όχι εκλογές», είπε ο Γ. Παπανδρέου... «Αυτό που αποδεδειγμένα θέλει ο πρωθυπουργός είναι με κάθε τρόπο και κάθε κόστος για το λαό, να σώσει την κερδοφορία της πλουτοκρατίας. Το ίδιο επιθυμούν και οι ηγεσίες της Ν.Δ. και των άλλων κομμάτων του συστήματος. Το ζήτημα είναι ο λαός να συμπορευτεί με το ΚΚΕ στο δρόμο της λαϊκής συμμαχίας και της αντεπίθεσης», σχολίασε το γραφείο Τύπου του κόμματος. «Αυτό που θέλουν οι πολίτες δεν είναι "αλλαγές", όπως αυτές που μας έφεραν στη σημερινή τραγική κατάσταση, αλλά την ανατροπή αυτής της κυβέρνησης και της πολιτικής της», αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΣΥΝ.
ΖΗΤΩ, λοιπόν, οι πάτρωνες της ταπεινής μας ύπαρξης (επίσης γνωστοί και ως νταβατζήδες)! Αυτοί ξέρουν για μας (πριν από μας) και φροντίζουν για μας (πολύ πριν από μας). Φυσικά, δεν υποχρεούνται ν' αποδείξουν απολύτως κανέναν από τους ισχυρισμούς τους. Γιατί να τό κάνουν άλλωστε - τό απαιτήσαμε ποτέ;
Η έννοια της απόδειξης στους ρητορικούς δικανικούς λόγους στην αρχαία Ελλάδα
Το γεγονός πως οι ρητορικοί και δικανικοί λόγοι αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία πάτησαν τα πρώτα μαθηματικά θεωρήματα, ανέλυσε ο πολύ γνωστός μαθηματικός Α. Δοξιάδης
Η λογική-μαθηματική απόδειξη, η πρώτη και σημαντικότερη συνεισφορά των Ελλήνων στα μαθηματικά, “γεννήθηκε” γύρω στο 430 π.Χ, με απόκλιση το πολύ 20 χρόνων πριν ή μετά από αυτή την χρονολογία. Το σημαντικό αυτό βήμα, που οδήγησε περίπου μετά από περίπου ενάμιση αιώνα στην εμφάνιση της γεωμετρίας του Ευκλείδη με το έργο του “Στοιχεία”, συνέπεσε -όχι τυχαία- με άλλες μνημειώδεις εξελίξεις στην πολιτική και την τέχνη εκείνη την εποχή, καθώς η Δημοκρατία “γέννησε” τη Λογική. Ειδικότερα, οι ρητορικοί και δικανικοί λόγοι αποτέλεσαν το πρότυπο με βάση το οποίο δομήθηκαν τα πρώτα μαθηματικά θεωρήματα των αρχαίων Ελλήνων.
Αυτά υποστήριξε ο συγγραφέας και μαθηματικός Απόστολος Δοξιάδης, σε χθεσινοβραδινή ομιλία του με θέμα “Τι βρίσκεται ανάμεσα στον έκτο και τον τέταρτο αιώνα π.Χ .: το πέρασμα στα ελληνικά μαθηματικά”, με την οποία εγκαινιάστηκε ο νέος κύκλος ομιλιών με κεντρικό άξονα “Πρόσφατες εξελίξεις στην μελέτη των αρχαίων ελληνικών μαθηματικών”, που διοργανώνει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα. Οι απόψεις του ομιλητή αποτελούν καρπό δεκάχρονης έρευνάς του πάνω στο ζήτημα και έχουν αρχίσει να δημοσιεύονται σε ξένα περιοδικά, όπως το διεπιστημονικό αμερικανικό “Storyworlds”.
Κάνοντας μια διεξοδική συγκριτική ανάλυση των αρχαίων λογοτεχνικών κειμένων με τα πρώτα μαθηματικά θεωρήματα και κείμενα, ο Δοξιάδης ανέδειξε τα κοινά σχήματα λόγου και σκέψης που διατρέχουν και τα δύο (χιασμός, κυκλικές συνθέσεις κ.α.), τονίζοντας τις ομοιότητες της λογοτεχνικής αφήγησης και της μαθηματικής λογικής, που παραπέμπουν έτσι σε μια λογοτεχνική “γενεαλογία” της απόδειξης. Όπως είπε, η ποιητική αφήγηση οδήγησε στη ρητορική πειθώ και αυτή κατέληξε στη δόμηση της λογικής και μαθηματικής απόδειξης.
Καθώς η δημοκρατία και η τέχνη (ιδιαίτερα η τραγωδία) άνθιζαν και οι άνθρωποι στην αγορά και στα δικαστήρια της αρχαίας Αθήνας άρχισαν να προσπαθούν να πείσουν με κάθε τρόπο τους γύρω τους για την ορθότητα των απόψεων τους, η ρητορική “πίστις” (η πειθώ) οδήγησε στην απόδειξη στα μαθηματικά. Έτσι, οι Έλληνες -μέσα από τον ρητορικό λόγο και αντίλογο- εφηύραν ένα νέο λογικό και αποδεικτικό τρόπο σκέψης, που έμελε να χαράξει ανεξίτηλα την κατοπινή ιστορία της επιστήμης.
Η εξέλιξη αυτή διευκολύνθηκε από την εφεύρεση και χρήση του διαβήτη και του κανόνα (χάρακα), αρκετά χρόνια πριν το 430 π.Χ., όπως δείχνουν και τα γεωμετρικά σχέδια πάνω σε αρχαία αγγεία. Τα εργαλεία αυτά επέτρεψαν στους πρώτους μαθηματικούς να πειραματίζονται στην πράξη και να συζητούν μεταξύ τους τις θεωρίες τους...
Οι συντηρητικοί άνθρωποι έχουν διαφορετικό σχήμα και δομή εγκεφάλου από αυτούς που είναι προοδευτικοί. «Κλειδί» το πάχος της φαιάς ουσίας.
Οι άνθρωποι με συντηρητικές πολιτικές πεποιθήσεις έχουν διαφορετική δομή εγκεφάλου από αυτούς που δηλώνουν προοδευτικοί, αποφάνθηκε η επιστημονική κοινότητα.
Η δομή και το σχήμα του εγκεφάλου καθορίζουν τις πολιτικές πεποιθήσεις των ανθρώπων
Ομάδα Βρετανών ερευνητών του Πανεπιστημίου «University College» του Λονδίνου (UCL), με επικεφαλής τον καθηγητή Γκέρεντ Ρις, διευθυντή του Ινστιτούτου Γνωσιακής Νευροεπιστήμης, βρήκε σαφή στοιχεία σύμφωνα με τα οποία οι εγκέφαλοι των συντηρητικών έχουν διαφορετικό σχήμα και δομή από αυτούς που είναι προοδευτικοί και αριστεροί.
Εγκεφαλικές... διαφορές έχουν ο συντηρητικός πρωθυπουργός Ντ. Κάμερον και ο αρχηγός των Φιλελευθέρων Ν. Κλεγκ. Ο πρώτος έχει πιθανότατα πιο "παχιά" αμυγδαλή εγκεφάλου, σύμφωνα με τη βρετανική έρευναΗ βρετανική έρευνα φέρνει στο προσκήνιο το επίμαχο ζήτημα του κατά πόσο οι πολιτικές αντιλήψεις είναι νευρωνικά «καλωδιωμένες» στον εγκέφαλο. Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας «Ιντιπέντεντ», οι επιστήμονες μελέτησαν τους εγκεφάλους 90 φοιτητών εθελοντών και ανακάλυψαν στενή σχέση ανάμεσα στο πάχος της φαιάς ουσίας (όπου βρίσκονται τα νευρικά κύτταρα, δηλαδή οι νευρώνες) και στις πολιτικές πεποιθήσεις τους. Οσο πιο προοδευτικός ή αριστερός δήλωνε ένας εθελοντής, τόσο πιο παχιά ήταν η φαιά ουσία του, ενώ όσο πιο δεξιός ή συντηρητικός δήλωνε, τόσο λιγότερο παχιά ήταν.
Οι «πιο δεξιοί» είχαν πιο έκδηλη αμυγδαλή (πρόκειται για την πιο παλιά και πρωτόγονη περιοχή του εγκεφάλου, σε σχήμα αμύγδαλου, η οποία σχετίζεται με την επεξεργασία των συναισθημάτων και ιδίως του φόβου και του άγχους). Αντιθέτως, οι πιο αριστεροί είχαν πιο παχιά έλικα προσαγωγίου, μια περιοχή στο μέσο περίπου του μετωπιαίου φλοιού (που αποτελεί το πιο πρόσφατα εξελιγμένο τμήμα του εγκεφάλου), η οποία σχετίζεται με τη λήψη αποφάσεων, το θάρρος και την αισιοδοξία.
Επιτέλους! Να ένας αξιόπιστος τρόπος (ζήτω η Επιστήμη!) να ξέρουμε "τί καπνό φουμάρουν" οι εκάστοτε πολιτικοί μας ταγοί. Προτείνω η παραπάνω εγκεφαλική εξέταση να καθιερωθεί ως υποχρεωτική γι' αυτούς διά νόμου, όπως και το Πόθεν Έσχες!
*Σημ.: FATHER KNOWS BEST (Ο πατέρας ξέρει καλύτερα) - δημοφιλής παλιά ραδιοφωνική (1949) και κατόπιν τηλεοπτική εκπομπή στις ΗΠΑ, βλέπε Wikipedia. Το "What a bunch of stupid children I have!" ("Τί ηλίθια παιδιά πού έχω!") όντως αναφωνήθηκε από τον τότε ραδιοφωνικό (και παντογνώστη) πατέρα. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι πίσω και από τις "καλύτερες" πατριαρχικές οικογένειες μπορεί να κρύβεται διαστροφή και στυγνή εκμετάλλευση εκ μέρους του πατριάρχη.
Διερωτώμαι -20η ΙΟΥΛΙΟΥ 1974--ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ και ΥΠΟΔΟΥΛΩΣΗ ΤΟΥ 1/3 ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ Σήμερα, κατά δήλωση του υπουργού Οικονομικών, τα χρηματικά αποθέματα της Ελλάδας επαρκούν μέχρι τις 15 Ιουλίου. Δηλαδή μετά τι; 20η ΙΟΥΛΙΟΥ 2011 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΥΛΩΣΗ ΤΟΥ Χ/Ψ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ; Δεν θέλω να συνεχίσω με πολιτικές ή άλλες εκτιμήσεις για Ανατολή ή Δύση, Βορρά ή Νότο, αλλά μήπως πρέπει να κάνουμε κάτι ρηξικέλευθο πολύ γρήγορα; (μακριά από μένα ο Γιωργάκης, ο Κωστάκης που επιθυμεί να επανακάμψει μετά από μια εθνική καταστροφή και όσοι ή όσες θεωρούν ότι η ιστορική μνήμη ενός λαού είναι θέμα μιας δεκαετίας!!!)
Δεν απάντησα τότε στον αναγνώστη - δεν είχα τί ν' απαντήσω! Τώρα απαντώ ως εξής: προφανώς οι τωρινοί ταγοί μας θεωρούν την ιστορική μας μνήμη ανύπαρκτη (ούτε κάν θέμα μιας δεκαετίας), μετά το "άδοξο" τέλος της "πλατείας". Κατά πάσα πιθανότητα, θεωρούν ότι η ιστορική μας μνήμη, ως λαού, δεν υπερβαίνει το μέγεθος αυτής ενός χρυσόψαρου (οι μέχρι τώρα ενδείξεις φαίνοναι να τούς δικαιώνουν)!
Τσουνάμι ξεπουλήματος των πάντων (http://greeksynthesis.blogspot.com/2011/08/synthesize-following.html), νέας εξοντωτικής φορολόγησης και εξαφάνισης των ήδη πτωχευμένων και μη αντιλαμβανομένων την κατάστασή τους, καθώς και "δημοκρατικού" τύπου νομοθετήματα περί δημοψηφισμάτων και λοιπών θεμάτων θα συνθλίψουν τους πολίτες που αμέριμνοι θα επιστρέφουν από τις Αυγουστιάτικες διακοπές τους. Σιγά μην αντιδράσουν (θα σκουπίζουν τον ιδρώτα τους και θα ταξινομούν μπαγκάζια και αποδείξεις για την εφορία)!
Ας ξεφύγουμε για λίγο από την στενή θεώρηση του ελληνικού δημόσιου χρέους - είναι μια μικρή υποσημείωση στο κεφάλαιο "Παγκόσμιο Χρέος" (οι ΗΠΑ έχουν ήδη μπει στο παιχνίδι "χρεωκοπία" με πάνω από $14 τρις χρέος). Παγκόσμιο χρέος σε ποιούς - εξωγήινους; (http://greeksynthesis.blogspot.com/2011/05/codex-alimentarius-agenda-21.html)
Οι "εξωγήινοι" χρειάζονται σκλάβους, των οποίων η αποστολή θα είναι η στήριξη και εξυπηρέτηση του lifestyle τους. Οι "εξωγήινοι" πρεσβεύουν, επίσης, ότι ο ιδανικός πληθυσμός του πλανήτη μας είναι 500 εκατομύρια ψυχές, έναντι περίπου επτά δις που είναι τώρα.
Θα ήθελα να διατυπώσω την άποψη ότι, δεδομένης της παραπάνω θεωρίας, οι διαθέσιμοι πλανητικά υποψήφιοι σκλάβοι είναι τόσο πολυάριθμοι για τις ανάγκες των "εξωγήινων", ώστε να έχουν πολύ μικρότερη αξία (μάλλον μηδαμινή) απ' αυτήν που είχαν στην αρχαία Αθήνα (5ος π.Χ. αι. - http://www.globaled.org/nyworld/materials/greek1.html) ή στις ΗΠΑ προ του εμφυλίου πολέμου (19ος μ.Χ. αι. - http://eh.net/encyclopedia/article/wahl.slavery.us). Πολύ φοβάμαι ότι λογοτεχνήματα όπως Η Καλύβα του Μπάρμπα Θωμά (Harriet Beecher Stowe) θα πάψουν να έχουν νόημα και απήχηση, λόγω παντελούς έλλειψης ακροατηρίου (θα παραμείνει, όμως, το γνωστό ρύζι Uncle Ben's), όταν το "εξωγήινο" σχέδιο θα έχει ολοκληρωθεί (όπως σύντομα ολοκληρώνεται στην Ελλάδα)!
Στο μεταξύ, ας συνεχίσουμε να ψαχνόμαστε για τον χαλαρότερο και ευκολώτερο τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος (νομικά, συνταγματικά, τηλεοπτικά, "δημοκρατικά", κλπ.), μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, φυσικά!
Evangelos Venizelos, the Greek finance minister, said he aimed to raise €1.7bn by the end of September. Photograph: Jason Reed/Reuters (photo quote: Hellenic Synthesis)
The starting gun for one of the biggest fire-sales in western history was fired as Greek officials began appointing advisers for the country's ambitious privatisation drive. "Our target is clear, and it is to generate €1.7bn from privatisations by the end of September and €5bn by the end of the year," said the finance minister, Evangelos Venizelos. After securing a second aid package to prop up an economy now dependent on international handouts to pay public wages and pensions, Athens has moved with record speed to divest itself of state assets ranging from prime real estate to loss-making companies. By any measure it is a gargantuan task. At stake is Greece's €350bn debt, which before the EU and IMF agreed to bailout the country again was predicted to peak at 172% of GDP next year. The socialist government says it aims to raise €50bn through the campaign by 2015. Enough, it is hoped, to not only make a dent in the debt but send a convincing message to the markets that have pummelled Athens since the onset of the crisis 18 months ago. The prime minister, George Papandreou, has cancelled his summer holidays to accelerate the dismantling of a sector that his father Andreas – Greece's fiery socialist premier in the 1980s – did much to foster. International lenders have warned that if there is no progress with privatisations they will withhold the next tranche of aid in September. "In more ways than one Papandreou is paying for the sins of his father," said Nikos Dimou, author of the bestselling book The Misfortune of Being Greek. "It was Andreas, after all, who did more than anyone else to run Greece into debt." The appearance of For Sale and For Rent signs on everything from former Olympic venues to island locales, casinos, marinas and airports, has been met with unexpected acceptance by Greeks long weaned on state largesse. A growing majority appears to agree it is the only way of arresting soaring unemployment by attracting foreign investment. Experts estimate Athens could own around €300bn worth of state property, almost as much as the total Greek debt. "There has definitely been a shift in mood," said Stefanos Manos, a former national economy minister in a centre-right government. "But that could easily change. It is very clear that the government is only doing this under great duress from [our] international creditors," he said. "With timetables being so pressing, I worry that the whole process is very ill-prepared. If it there is not enough transparency we may end up like Russia, where only a cast of oligarchs end up benefiting." With the privatisation drive now seen as crucial to reviving economic growth, the government has actively courted countries with big sovereign wealth funds to invest in Greece. Last week Europe's paymaster, Germany, signalled it was interested in snapping up assets in the energy and tourism sectors. At home tycoons who control large sectors of the media have also started jockeying for position in what one commentator called the "beginning of a civil war" to buy stakes in state companies. "It is going to be a minefield for the government," said political analyst Giorgos Kyrtsos. "The troika [of lenders] are not well-versed in Greek reality. The programme is overly ambitious." After years of resisting privatisations, the breakneck speed at which Athens has agreed to conduct the sales – nearly one every 15 days – has raised fears that state jewels will be sold at rock-bottom prices. "In a buyer's market our biggest concern is that this entire process will only serve to benefit the forces of capitalism and do nothing to create development," said Yiannis Panagopoulos, president of the Confederation of Greek Workers, the country's biggest labour grouping. "We will strongly oppose the sale of any sector in which the government has a strategic interest … there will be huge resistance if it tries to sell the electricity company, the water board, our post office or ports, sectors that are vital to developing this country."
B. Selected quotes from The Keiser Report E171, August 9, 2011 (video below, @ min. 10:35)
"Greece lost its sovereignty and now they're selling the pieces of the corpse!" "...and the Greek people need to understand that they no longer have a country..." "...the Greek people are no longer free; they now are slaves for the IMF and global bankers. Good job, Greece!" "...that's the point of paying Papandreou under the table... He's a corrupt, world-leading slimeball... That's the point of having Steve Forbes and the International Chamber of Commerce having a meeting at the hotel Grande Bretagne over there a couple of months ago, having a meeting to decide how to sell your state assets..." (see also http://greeksynthesis.blogspot.com/2011/07/truth-about-baklava-wearing-protesters.html)
C. America's economy: Downgraded
It is possible for a bad witness suffering a severe conflict of interest to make the occasional pertinent observation
Critics of Barack Obama – a popular category nowadays – argue that his team bungled its response to the downgrade of America's credit rating. The White House, opponents allege, plumped for a policy of shooting the messenger. But sometimes messengers deserve to be, if not shot, then at least given a sharp kick up the backside. That certainly applies to Standard & Poor's, which is one of the three big rating agencies that fouled up so spectacularly during the sub-prime crisis – and which on Friday night demoted the US government's credit rating. Even so, it is possible for a bad witness suffering a severe conflict of interest – a description that applies to S&P, and to its rivals Moody's & Fitch – to make the occasional pertinent observation...
D. An interesting video, combining The Matrix, Obama and NWO (I do not know the author or his beliefs - just consider the message)
Ως κοινωνία, βρισκόμαστε τα τελευταία δύο χρόνια σε τρομακτική περιδίνηση (κάτι σαν πλυντήριο σε κύκλο στυψίματος 2000 στρ/λ). Έχουμε "ξεβολευτεί" απ' αυτά που ξέραμε, έχουμε βιαστεί ποικιλοτρόπως και απειλούμεθα με άμεση εξαφάνιση. Αντιδρούμε (φυσιολογικά και αναμενόμενα) με όποιον τρόπο μπορούμε, όντας αντιμέτωποι με ένα πολιτικό σύστημα που θεωρούμε εχθρικό ή αδιάφορο προς τα "θέλω" μας.
Κατεβαίνουμε, π.χ., στους δρόμους, διαμαρτυρόμαστε, μουτζώνουμε κτίρια και βουλευτές (και τρώμε άγριο ξύλο γι' αυτό). Ζητάμε (άμεση) Δημοκρατία, γιατί κάπου ακούσαμε τον όρο και μάς άρεσε. Παρωχημένοι (αντιπολιτευτικοί και μη) κομματικοί οργανισμοί προτείνουν μπαγιάτικες λύσεις στο πρόβλημα (ξαναζεσταμένα μακαρόνια) και τούς δίνουμε προσοχή. Φτιάχνουμε "πλατείες", δεκάδες πατριωτικά κινήματα, κόμματα, φρου-φρου κ' αρώματα, blogs, κλπ. Έγκριτοι και (τηλεοπτικώς) γνωστοί συνταγματολόγοι προτείνουν νέα συντάγματα και "νέες" πολιτικές συνταγές (π.χ. http://www.aixmi.gr/index.php/giati-proteinw-sygrothsh-voulis-politwn/). Πατριώτες ακαδημαϊκοί (εντός και εκτός Ελλάδας) προτρέπουν σε άμεση συνεργασία όλα τα πρόσφατα ανανεωτικά κινήματα, προκειμένου ν' αντιμετωπιστεί η "κομματική λαίλαπα" στις επερχόμενες εκλογές (π.χ. http://anarmodios.wordpress.com/2011/08/08/1-412/). Θα υπάρξει αποτέλεσμα; Αμφιβάλλω, αν δεν μάθουμε πρώτα και άμεσα από βέσπα και τούβλα!
Ας πούμε ότι εγώ είμαι Αρχιτέκτονας. Έρχεται στο γραφείο μου ο πελάτης Χ και μού αναθέτει το παρακάτω έργο: σχεδίαση κτιρίου τάδε, με λειτουργικές προδιαγραφές τάδε, το οποίο ο πελάτης απαιτεί να κατασκευαστεί, κυρίως, από τούβλα. Εγώ δεν έχω ξαναπαράξει κτίριο με τούβλα (δεν τα γνωρίζω ως υλικό, ας πούμε), πλην όμως γνωρίζω να αρχιτεκτονώ, εν γένει. Τί κάνω εν προκειμένω;
α) Προσποιούμενος τον παντογνώστη, απαντώ: "φυσικά κ. Χ, τα σχέδιά σας θα είναι έτοιμα σε ένα μήνα" και ανατρέχω στο λεξικό μου για να μάθω περί τούβλων (σιγά μη χάσω τον πελάτη, σιγά μη δείξω την άγνοιά μου). Το λεξικό μού λέει:
τούβλο το [túvlo] Ο39:1. ψημένος πηλός, συνήθ. σε ορθογώνιο παραλληλόγραμμο σχήμα και διάτρητος, που τον χρησιμοποιούν για την κατασκευή τοίχων 2. (μτφ., οικ.) για άνθρωπο, κυρίως για μαθητή, που μαθαίνει πολύ δύσκολα, που δεν παίρνει τα γράμματα· ντουβάρι, κούτσουρο...
Όπα, μέγα πρόβλημα! Τί θέλει ο πελάτης Χ; Κτίριο φτιαγμέμο από ορθογώνια πήλινα παραλληλόγραμα σχήματα με τρύπες ή κτίριο φτιαγμένο από (χαζούς) ανθρώπους; Και τα δύο είναι εφικτά για τον αρχιτέκτονα!
β) Απαντώ στον κ. Χ: "φυσικά κ. Χ, τα σχέδιά σας θα είναι έτοιμα σε ένα μήνα, εφόσον μπορέσουμε να συμφωνήσουμε πρώτα στον επακριβή ορισμό του τούβλου".
Και να για κόψω τις φτηνές φιλοσοφικές χαζομάρες, το παρακάτω κείμενο είναι δημοσιευμένο στο site του 3ου Λυκείου Αγίων Αναργύρων Αττικής - Φιλοσοφικός Λόγος, Αριστοτέλους Πολιτικά, Ενότητα 11 (καταχώρηση Δ. Παριώτη) - κλικ εδώ. Είναι ένα από τα κείμενα που καλούνται να διαβάσουν, αναλύσουν και εμπεδώσουν(;) τα παιδιά μας (οι ακούσιοι κληρονόμοι των αμαρτιών/λαθών μας), άρα ας μήν βαρυγκομήσουμε τον χρόνο που απαιτείται για να το διαβάσουμε και εμείς. Το παραθέτω εδώ, με ελάχιστες περικοπές και παρεμβάσεις (στίξης/διαμόρφωσης παραγράφων). Το ζητούμενο δεν είναι να συμφωνήσουμε ή διαφωνήσουμε με το κείμενο - είναι να προβληματιστούμε και εν τέλει να συμφωνήσουμε μεταξύ μας ως προς το τί είναι "βέσπα" και "τούβλο" ή τί ζητάμε ως Πολίτες! Το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα έχει προ πολλού συμφωνήσει στους ορισμούς του, γι' αυτό και μάς παίρνει συνεχώς φαλάγγι!
Και αυτή είναι εκείνη που ονομάζεται πόλη και πολιτική κοινωνία.
Ερμηνευτικά σχόλια
Ορισμός της πόλεως – τα βασικά της γνωρίσματα Πόλη: μια μορφή κοινωνικής συνύπαρξης, ανώτερη από όλες τις άλλες, τις οποίες περικλείει, και η οποία αποβλέπει στο ανώτερο από όλα τα αγαθά. Οι όροι έννοια γένους της πόλεως: κοινωνία: το προσεχές γένος της πόλεως, η υπερκείμενη έννοια, η έννοια στην οποία υπάγεται, στης οποίας το πλάτος περιέχεται η έννοια της πόλεως. Ειδοποιός διαφορά: το γνώρισμα το οποίο τη διαφοροποιεί από τις άλλες κοινωνίες είναι το αγαθό προς το οποίο αποβλέπει η πόλη. Η πόλη αποβλέπει στο αγαθό που είναι το κυριώτατο πάντων, και αυτό είναι η ευδαιμονία των πολιτών.
Ο παραγωγικός συλλογισμός της ενότητας
α. προκείμενη : α. κάθε πόλη είναι μια κοινωνία.
β. κάθε κοινωνία έχει συγκροτηθεί χάριν κάποιου αγαθού
β. προκείμενη : α. όλες οι κοινωνίες αποβλέπουν σε κάποιο αγαθό
β. κάθε κοινωνία, ανάλογα με τη φύση και το χαρακτήρα της, αποβλέπει σε διαφορετικό αγαθό.
Συμπέρασμα: Η πόλη, ανώτερη από όλες τις κοινωνίες, αποβλέπει στο ανώτερο από όλα τα αγαθά.
Η μεθοδολογία του Αριστοτέλη
Βασικά στοιχεία της αριστοτελικής μεθόδου είναι το επιχείρημα «διά λόγων» και το εμπειρικό δεδομένο «τοῖς φαινομένοις». Η μέθοδος του είναι συγχρόνως και εμπειρική και επιστημονική. Ορῶμεν: συνεπώς, ο Αριστοτέλης έχει ως αφετηρία για τους συλλογισμούς του την εμπειρία, τα δεδομένα των αισθήσεων, την εμπειρική πραγματικότητα (ανάλογη η αναφορά στην πέτρα και τη φωτιά στην πρώτη ενότητα των Ηθικών). Τα επιχειρήματά του στηρίζονται στην παρατήρηση της αντικειμενικής πραγματικότητας, στα θετικά στοιχεία της εμπειρίας και όχι στην αφηρημένη σκέψη. Αυτά τα χρησιμοποιεί για να συνάγει συμπεράσματα, επομένως είναι εμπειρικός (θετικός) και όχι θεωρητικός φιλόσοφος.
Ο Αριστοτέλης, όπως και στα άλλα βιβλία του, αρχίζει από τα γενικά και ύστερα αναφέρεται στα επιμέρους θέματα. Θεωρεί δεδομένη την προτεραιότητα του ὅλου σε σχέση με το μέρος. Η ταυτότητα της φύσης ενός πράγματος προηγείται από κάθε επιμέρους στοιχείο του και από τον σκοπό προς τον οποίο αυτό το πράγμα κατατείνει. Με την έκφραση, συνεπώς, λίγο παρακάτω πᾶσαν πόλιν θέτει σε οντολογική προτεραιότητα το σύνολο, δηλαδή την πόλη, έναντι του ατόμου.
Διαδικασία του συλλογισμού για τον ορισμό της πόλεως (πόλης-κράτους) πᾶσα πόλιν
Ο Αριστοτέλης συνήθιζε να αρχίζει την έκθεσή του με μια γενική πρόταση και να προχωρεί στη συνέχεια στην εξέταση των επιμέρους περιπτώσεων, δηλαδή από τα γενικά στα μερικά. Κατά βάθος, πίστευε ότι είναι κατά φύσιν να αναφερόμαστε πρώτα στα κοινά, στα γενικά θέματα, και ύστερα να περνάμε στα ειδικά, στα επιμέρους ζητήματα. Τη μέθοδο που βρίσκει κατάλληλη για την μελέτη και τη διερεύνηση των φυσικών φαινομένων, ο Αριστοτέλης την εφαρμόζει για τη μελέτη των πολιτικών θεμάτων. Αυτό σημαίνει τη σύλληψη των φαινομένων (φυσικών και πολιτικών) ως ενιαίων και ομοίων.
Ο ορισμός της πόλης που δίνει ο Αριστοτέλης αρχίζει από την έννοια γένους, κοινωνία-κοινωνία τινά οὖσαν, και προχωρεί στην ειδοποιό διαφορά της από τις άλλες κοινωνίες. H διαφορά είναι ο στόχος της, που είναι το «κυριώτατο» από όλα τα αγαθά. Η κοινωνία είναι το προσεχές γένος της πόλης, η έννοια στην οποία υπάγεται (η υπερκείμενη), στης οποίας το πλάτος περιέχεται η έννοια της πόλεως, μαζί με άλλες έννοιες. Ως προς την ειδοποιό διαφορά, δηλαδή το γνώρισμα της πόλης που τη διαφοροποιεί από τις άλλες όμοιες έννοιες, τις άλλες «κοινωνίες», αυτή είναι το αγαθό στο οποίο αποβλέπει η πόλη. Η πόλη στοχάζεται ενός αγαθού που είναι το «κυριώτατο πάντων».
Οι όροι του συλλογισμού
Πόλιν: Η πόλη χρησιμοποιείται εδώ με τη σημασία που είχε στους αρχαίους Έλληνες, δηλαδή με τη σημασία του κράτους. Η πόλη-κράτος στα κλασικά χρόνια, είναι μια κοινότητα πολιτών τελείως ανεξάρτητη και κυρίαρχη πάνω στους πολίτες της, η οποία κυβερνιέται με νόμους και συνδέεται στενά με τη λατρεία. Η πόλη έχει εδαφική ακεραιότητα και ανεξαρτησία. Οι πολίτες είχαν συνείδηση των κοινών δεσμών με τους οποίους ενώνονταν, ενώ δεν είχαν κάνενα δεσμό ή λόγο υποταγής σε άλλη πόλη-κράτος. Οι θεσμοί, οι παραδόσεις και η λατρεία κάθε πόλης-κράτους είχαν χαρακτήρα υποχρεωτικό και οι πολίτες δεν διανοούνται να τα παραβιάσουν. Αντίστοιχα, αναφέρεται ο Θουκυδίδης στο κεφάλαιο 37 του επιταφίου λόγου (Ιστορία, βιβλίο Β, κεφ. 25-46). Ιδιαίτερα, οι νόμοι έδιναν το στίγμα των ελεύθερων και πολιτισμένων ανθρώπων, γιατί με την πειθαρχία των πολιτών σε αυτούς ήταν αδιανόητη η υπακοή σ’ έναν κυρίαρχο τύραννο, συχνά άδικο και ιδιότροπο.
Κοινωνία: ο όρος δηλώνει κάθε μορφή αλληλεξάρτησης των ανθρώπων που προκύπτει από την κοινή ανάγκη και έχει σκοπό να ικανοποιήσει αυτήν την ανάγκη. Η λέξη προέρχεται από το ρήμα κοινωνῶ που σημαίνει στα αρχαία ελληνικά έχω ή κάνω κάτι μαζί με κάποιον ή κάποιους άλλους, συμμετέχω, παίρνω μέρος μαζί με κάποιους άλλους σε κάτι. Η συμμετοχή αυτή δεν πραγματοποιείται με συμβατικό και περιπτωσιακό τρόπο, καθώς πίστευαν οι σοφιστές, αλλά συνιστά μια φυσική ενέργεια, σταθερή, μόνιμη και αναγκαία (πρώτες μορφές κοινωνίας που θα δούμε είναι ο οίκος και η κώμη). Επομένως, κοινωνία είναι ομάδα ανθρώπων που συνυπάρχουν, συνεργάζονται σε κάποιες ενέργειες ή συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων, έχοντας κάποιον κοινό σκοπό ή ένα επιμέρους, κάθε φορά, συμφέρον. Άλλωστε, όπως αναφέρετα,ι κάθε κοινωνία «ἕνεκεν τινός ἀγαθοῦ συνεστηκυῖαν» .
«κοινωνίαν ἕνεκεν τινός ἀγαθοῦ συνεστηκυῖαν» Εδώ πρόκειται για το τελικό αίτιο. Ουσιαστικά έχουμε τη τελεολογική μετάθεση του του αιτίου. Η δημιουργία των πρώτων μορφών κοινωνίας, η οικογένεια και η κοινωνία δεν δημιουργήθηκαν από έναν συνειδητό σκοπό. Τη δημιουργία τους καθορίζει το ορμέμφυτον ως αναγκαίο στοιχείο για τη σύστασή της και η ανάγκη ως προϋπόθεση για τη διασφάλιση της διατήρησης της κοινωνίας. Η ανάγκη αυτή είναι η προϋπόθεση που επιβάλλεται στα άτομα για την διασφάλιση του βίου, για τη διατήρησή του. Το επιχείρημα αυτό γενικεύει την τάση της ενσυνείδητης ατομικής ενέργειας για μια κατάσταση που υφίσταται δυνάμει και είναι δυνάμει παθητική και όχι βουλήσει ενεργητική. Η επικοινωνία και η συμμετοχή των ανθρώπων σε μια κοινωνία αποβλέπουν στην ικανοποίηση ενός αγαθού, δηλαδή έχουν στόχο την ικανοποίηση κάποιας κοινής ανάγκης. Η ανάγκη αυτή ερμηνεύεται ως ωφέλεια και είναι ο σκοπός μιας κοινωνίας. Πράγματι, «το νόημα και ο χαρακτήρας κάθε πράγματος στον κόσμο, είτε έμβιο είναι, είτε εργαλείο, είτε κοινωνία, πρέπει να αναζητηθεί στον σκοπό της ύπαρξής του. Ο Αριστοτέλης αναζητεί την ερμηνεία των όντων όχι στην αρχή της ανάπτυξής τους, αλλά στη τελική μορφή που είναι και ο προορισμός τους.
Η τελεολογική θεώρηση (σημ.: τέλος = στόχος, σκοπός)
«ἀγαθοῦ τινός ἕνεκεν», «άγαθοῦ χάριν», «ἀγαθοῦ τινός στοχάζονται», «μάλιστα τού κυριωτάτου πάντων (στοχάζεται): Οι φράσεις δείχνουν την χαρακτηριστική και εδώ τελεολογική σκέψη του Αριστοτέλη. Κάθε πράγμα στη φύση δεν είναι αυθαίρετο, τυχαίο, αλλά έχει ένα σκοπό, προσδιορίζεται από ένα τέλος. Όλοι κάνουν τα πάντα για ένα σκοπό, το αγαθό, όλες οι κοινωνίες έχουν συσταθεί με ένα σκοπό και η πολιτική κοινωνία στοχεύει στο ανώτερο αγαθό. Συνεπώς, θεωρεί ότι το νόημα και ο χαρακτήρας κάθε πράγματος στον κόσμο πρέπει να αναζητηθεί στο σκοπό της ύπαρξής του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η σύσταση και η λειτουργία κάθε κοινωνίας στοχεύει στην κατάκτηση κάποιου αγαθού, οι πράξεις των ανθρώπων αποσκοπούν σε κάποιο αγαθό και η πόλις ή αλλιώς η πολιτική κοινωνία επιδιώκει το ανώτερο από όλα τα αγαθά.
Ή κυριωτάτη πασῶν καί περιέχουσα τάς πάσας τάς ἂλλας "περιέχουσα πάσας τάς ἄλλας": στα Ηθικά Νικομάχεια ο Αριστοτέλης αναφέρεται στις διάφορες κοινωνίες, που η καθεμιά τους έχει ένα επιμέρους συμφέρον. Αυτοί, π.χ., που πολεμούν, επιδιώκουν όλοι μαζί τον πλούτο ή τη νίκη ή την κατάκτηση μιας πόλης, οι ναυτικοί έχουν στόχο την απόκτηση χρημάτων, κάτι το ανάλογο συμβαίνει σε όσους ανήκουν σε μια φυλή ή σε ένα δήμο. Αυτές τις κοινωνίες ο Αριστοτέλης τίς θεωρεί μόρια τής πολιτικής κοινωνίας και τίς τοποθετεί σε θέση υποδεέστερη από αυτή. Η πολιτική κοινωνία δεν στοχεύει σε ένα ειδικό συμφέρον, στο κατά περίπτωση συμφέρον της συγκυρίας, αλλά σε αυτό που αφορά ἅπαντα τόν βίον.
Αναλυτικά: οι άλλες κοινωνίες που αναφέρθηκαν (πάσας τάς ἄλλας) βρίσκονται εξελικτικά και ιεραρχικά κάτω από το επίπεδο της πόλης, αποτελούν τμήματα της πολιτικής κοινωνίας. Επιδιώκουν κάποιο ειδικό πάντα συμφέρον και εξασφαλίζουν κάτι από τα αναγκαία τους. Έχουν επιμέρους στόχους και αναφέρονται σε ειδικά τμήματα της κοινωνίας.
Αντίθετα, η πολιτική κοινωνία φαίνεται ότι υπάρχει για το κοινό συμφέρον και από την αρχή για τον λόγο αυτό σχηματίστηκε και για αυτό λόγο παραμένει. Η πόλις, ή πολιτική κοινωνία, είναι ιεραρχικά ανώτερη από τις επιμέρους κοινότητες που ενσωματώνει. Ο άνθρωπος, στα πλαίσια της πόλης, επιτυγχάνει την εκπλήρωση «τοῦ κυριωτάτου πάντων τῶν ἀγαθῶν», μέσα στα πλαίσια της «κυριωτάτης πασῶν» (τῶν κοινωνιῶν) τῆς περιεχούσης πάσας τάς ἄλλας». Για αυτό το πράγμα και οι νομοθέτες σκέπτονται, και ισχυρίζονται ότι είναι δίκαιο αυτό που είναι συμφέρον για όλους. Οι άλλες κοινωνίες επιθυμούν τα επιμέρους του κοινού συμφέροντος, για παράδειγμα οι ναυτικοί τα κέρδη από τα ταξίδια των πλοίων ή κάτι σχετικό, αυτοί που εκστρατεύουν μαζί με άλλους τα κέρδη από τον πόλεμο, είτε είναι χρήματα, είτε η νίκη, είτε η επιθυμία κατάκτησης μιας πόλης. Η πολιτική κοινωνία δεν επιδιώκει το πρόσκαιρο συμφέρον, αλλά αυτό που είναι για όλη τη ζωή, για το παντοτινό,το διαρκές. Οι υπόλοιπες κοινωνίες φαίνονται να είναι τμήματα της πολιτικής κοινωνίας .
Η έννοια του ἀγαθοῦ και της εὐδαιμονίας
Η έννοια του ἀγαθοῦ αναφέρεται τρεις φορές και τις δυο από αυτές προσδιορίζεται με την αόριστη αντωνυμία τινός, ενώ στην τρίτη με τη μετοχή δοκοῦντος, γεγονός το οποίο δείχνει τον αόριστο και υποκειμενικό χαρακτήρα του αγαθού το οποίο ταυτίζεται με το προσωπικό και εφήμερο συμφέρον, το οποίο μπορεί να είναι ακόμη και κάτι κακό.
Την τελευταία φορά, η αναφορά στο ἀγαθόν δεν είναι άμεση, ο Αριστοτέλης το αναφέρει ως «τό κυριώτατον πάντων». Αυτό το άγαθόν, το ἀκρότατον πάντων τῶν πρακτῶν ἀγαθῶν, είναι η ευδαιμονία για την οποία γίνεται αναλυτικά λόγος στο πρώτο βιβλίο των Ηθικών Νικομαχείων. Η ευδαιμονία αρχικά σήμαινε την εύνοια του θείου, επομένως κάτι που δεν το πετυχαίνει ο άνθρωπος μόνος του, αλλά του το δίνει ο θεός (ανάλογη και η σημασία της λέξης "ευτυχία"). Ο Ηράκλειτος και ο Δημόκριτος δίνουν διαφορετικό περιεχόμενο στον όρο και διατυπώνουν την άποψη ότι δεν προέρχεται από το θείο, αλλά ότι εξαρτάται από τις ατομικές πράξεις και την ενάρετη δράση που αναπτύσσει ο άνθρωπος.
Η ευδαιμονία για τον Αριστοτέλη αποτελεί τον σκοπό της ηθικής και της πολιτικής. Η ευδαιμονία ορίζεται όχι ως κατάσταση αλλά ως ενέργεια της ψυχής με τους κανόνες της τέλειας αρετής. Ο ορισμός αυτός αφορά την ευδαιμονία ως υπέρτατο αγαθό στον ηθικό βίο του ανθρώπου. Για τον Αριστοτέλη, η ευδαιμονία είναι και ο κύριος προορισμός της πόλεως (το υπέρτατο τέλος της).
Κυριωτάτου πάντων: Το κυριώτατο πάντων είναι η ευδαιμονία, υπέρτατος στόχος και υπέρτατο τέλος της πόλεως. Ο φιλόσοφος δέχεται την σύμπτωση του υπέρτατου αγαθού για το άτομο, με το υπέρτατο αγαθό για την πόλη και αντίστροφα. Αυτό σημαίνει ότι, όπως η ευδαιμονία του ατόμου επιτυγχάνεται με τις πράξεις του ατόμου, έτσι και με τις πράξεις των ανθρώπων ως πολιτών επιτυγχάνεται και η ευδαιμονία της πόλεως. Με το νόημα αυτό, η ατομική συμπεριφορά έχει καθαρά πολιτικό περιεχόμενο, οι πράξεις των ανθρώπων έχουν πολιτικές συνέπειες, συνεπάγονται δηλαδή την εὐδαιμονία τῆς πόλεως ή το αντίθετό της. Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν την άποψη ότι η ηθική φιλοσοφία είναι μέρος της πολιτικής φιλοσοφίας.
Με βάση τα παραπάνω, η τελειότατη πολιτεία εξαρτάται από τις εξής προϋποθέσεις:
α) περιέχει όλες τις μορφές της πολιτικής οργάνωσης,
β) στοχεύει στην κατάκτηση του ἀγαθοῦ.
Αυτή τη μορφή κοινωνίας ο Αριστοτέλης την ονομάζει πόλιν ή πολιτική κοινωνία. Με το επίθετο πολιτική τονίζεται ότι οι πολίτες, όχι ως άτομα πλέον, αλλά ως μέλη μιας κοινωνίας που λέγεται πόλις, έχουν ως στόχο (στοχάζονται) το κυριώτατον ἀγαθόν, την ευδαιμονία, η οποία είναι το αποκορύφωμα των αρετών. Η αριστοτελική ηθική φιλοσοφία είναι η προϋπόθεση για το πέρασμα στην πολιτική φιλοσοφία και η ευδαιμονία αποτελεί τον σκοπό και της ηθικής και της πολιτικής.
Οι διαφορετικές προσεγγίσεις σχετικά με τη συγκρότηση της πόλεως
Ο Αριστοτέλης επιθυμεί να αντικρούσει τις απόψεις των σοφιστών ότι η ύπαρξη της πόλης είναι συμβατική, οφείλεται στο θετό νόμο και επομένως είναι αντίθετη στη φύση του ανθρώπου. Ο Πρωταγόρας ανήκει στους σοφιστές που υπερασπίζονται το νόμο, εξηγεί τη σύσταση της πόλης από την ανάγκη (προστασίας από τα θηρία, επιβίωσης), αλλά τονίζει ότι χωρίς την ανάπτυξη της αιδούς και της δίκης και της πολιτικής αρετής, δεν μπορούσε να υπάρχει πόλη. Η δυνατότητα ανάπτυξης της πολιτικής αρετής ενυπάρχει στον άνθρωπο, αλλά αναπτύσσεται με τη διδασκαλία και τη ζωή στην κοινωνία. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, αιτία της σύστασης των πόλεων είναι η έλλειψη αυτάρκειας του ανθρώπου ως ατόμου και η αλληλεγγύη. Η αλληλεγγύη μπορεί να εξηγηθεί ως στάση που οδηγεί στον καταμερισμό της εργασίας και στην εξειδίκευση, στην οποία στηρίζεται και η ανάπτυξη της πόλης...
