Είναι η (Άμεση) Δημοκρατία Ανέφικτη; (Μέρος 3ο)

Από Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 29/02/2004 (τότε προεκλογική περίοδο):

«Περικλής» δεσμώτης

Της ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΣΙΟΥΤΗ

Αρκετοί ίσως θυμούνται την πρόταση του Πολυτεχνείου για το δίκτυο άμεσης δημοκρατίας «Περικλής» που είχε παρουσιαστεί με ενθουσιασμό το 1994.

Πέρασαν δέκα χρόνια από τότε -μια Οδύσσεια- κι ακόμα ψάχνει να βρει χρηματοδότη για την εφαρμογή του. Και μη φανταστείτε ότι για την πιλοτική του εφαρμογή σε ένα δήμο απαιτείται κανένα τεράστιο ποσό. Μόλις 150.000 ευρώ θα έφταναν! 

Η ιδέα του «Δικτύου Περικλής», που συνέλαβε η ομάδα του εργαστηρίου ακουστικής, επικοινωνίας, τεχνολογίας και ΜΜΕ του Πολυτεχνείου, με επικεφαλής τον καθηγητή Γ. Καμπουράκη, έτυχε μεγάλης δημοσιότητας όταν πρωτοπαρουσιάστηκε.

Αυτές τις μέρες της προεκλογικής περιόδου, όπου όλοι ανάμεσα στ' άλλα μιλάνε και για «άμεση δημοκρατία», «εποχή της πληροφορίας, της γνώσης και της τεχνολογίας» θυμηθήκαμε το φιλόδοξο αυτό σχέδιο. Επικοινωνήσαμε με τον Γ. Καμπουράκη για να τον ρωτήσουμε σχετικά με την εξέλιξη της πρότασής τους, και με έκπληξη πληροφορηθήκαμε ότι σχεδόν τίποτα δεν έχει προχωρήσει ακόμα, καθώς οι αρμόδιοι έκριναν όλα αυτά τα χρόνια ότι «η ελληνική κοινωνία δεν είναι ακόμα ώριμη για κάτι τέτοιο».

Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή. Η πρόταση του «Δικτύου Περικλής» συμπεριλαμβάνει πρώτα απ' όλα ένα σύνολο τερματικών εγκατεστημένων σε κιόσκια διάσπαρτα σε κοινόχρηστους χώρους κάθε δήμου. Θα συνδέονται με ένα κεντρικό μηχάνημα που θα βρίσκεται στο δημαρχείο ή όπου αλλού οριστεί και κάθε τερματικό μπορεί να εξυπηρετεί 3.500 πολίτες σε πρώτη φάση, σύμφωνα πάντα με την πρόταση του Πολυτεχνείου. Η πρόσβαση στα τερματικά γίνεται με προσωπική μη επώνυμη κάρτα και με τη χρήση προσωπικού κλειδάριθμου.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα του «Δικτύου Περικλής» οι υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει είναι: α) Γνωμοληψία: Ο πολίτης μπορεί να καταθέτει τη γνώμη του πάνω σε θέματα που έχουν καταχωριστεί στο δίκτυο προς ψήφιση. β) Κατάθεση πρότασης: Ο πολίτης μπορεί να καταθέτει μια πρόταση πληκτρολογώντας την στο τερματικό, η οποία μπορεί να τεθεί και σε ψηφοφορία. γ) Αμεση και ανόθευτη εξαγωγή ταξινομημένων αποτελεσμάτων. δ) Πληροφόρηση του πολίτη. ε) Τηλεδιάσκεψη πολιτών.

Οπως μας ενημερώνει ο Γ. Καμπουράκης, «το τερματικό αυτό ως προϊόν δεν υπάρχει. Είχαμε κατασκευάσει ένα το 1994 στο Πολυτεχνείο και είχε γίνει και επίδειξη. Το σύστημα είναι ανοιχτό προκειμένου να ενσωματώνει και τις νέες τεχνολογίες».

Ο φόβος του «μεγάλου αδελφού»

Η ανωνυμία της ψήφου κατοχυρώνεται απολύτως -διαβεβαιώνει η επιστημονική ομάδα- μέσω του αυτόνομου δικτύου (δεν είναι στο Ιντερνετ) και της ατομικής κάρτας.

- Το 1994 δηλώνατε έτοιμοι για την πιλοτική εφαρμογή του. Γιατί αυτή δεν έχει γίνει δέκα χρόνια μετά;

«Είχαμε απευθυνθεί στα υπουργεία Ανάπτυξης και Εσωτερικών, αλλά τελικά δεν υπήρξε ανταπόκριση. Οσο για την πιλοτική εφαρμογή, ο Δ. Αβραμόπουλος όταν ήταν δήμαρχος Αθηναίων μας είχε υποσχεθεί ότι θα την υιοθετούσε, αλλά τελικά δεν το προχώρησε. Η δικαιολογία που μας είπε ήταν ότι δεν συμφώνησε το δημοτικό συμβούλιο». 

«Το πιο σημαντικό», επισημαίνει ο καθηγητής, «είναι να διαφυλάξεις τα δικαιώματα του πολίτη. Αν οι εμπορικές εταιρείες σόφτγουερ φτιάξουν αντίστοιχα προγράμματα ηλεκτρονικής δημοκρατίας, θα φτιάξουν το "μεγάλο αδελφό". 

Αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ οι εταιρείες που φτιάχνουν προγράμματα αφήνουν διόδους για την πρόσβαση των μυστικών υπηρεσιών. Εμείς είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι σε κάτι τέτοιο και ξέρουμε και πώς να το διασφαλίσουμε»

Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Γ. ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗΣ

Το 2000 απευθύνθηκαν στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου τους υποδείχθηκε ότι εάν θέλουν μία υποτυπώδη χρηματοδότηση, να μετατραπούν σε μη κυβερνητική οργάνωση. Για να γίνει αυτό έπρεπε η ομάδα υποστήριξης του «Περικλή» να μετατραπεί πρώτα σε σωματείο.

Τέσσερα χρόνια περίμεναν, και μόλις τον περασμένο μήνα πήραν την έγκριση τελικά από τη δικαστική γραφειοκρατία, με την επικύρωση της ίδρυσης του «Ινστιτούτου Αμεσης Συμβουλευτικής Δημοκρατίας - Δίκτυο Περικλής», όπως θα λέγεται. 

Και όλα αυτά με την ελπίδα ότι όποια κυβέρνηση και αν προκύψει στις 8 Μαρτίου θα δείξει τελικά το ενδιαφέρον που δηλώνει στα προεκλογικά προγράμματα τόσο για τη δημοκρατία όσο και για την τεχνολογία. (!!!-επισήμανση δική μου)

_________________________________________________

Σημείωση 1
Το site του Δικτύου ΠΕΡΙΚΛΗΣ βρίσκεται εδώ. 
Σημείωση 2
Δοκιμάστε μια έρευνα στο Google ("Δίκτυο ΠΕΡΙΚΛΗΣ") - θα βρείτε αρκετές αναφορές. Για μια  συνοπτική και ευκατανόητη εισαγωγή στο θέμα: κλικ εδώ. 
Σημείωση 3

Περιέργως, "άγνοια του νόμου" δεν αναγνωρίζεται από τον κρατούντα "νόμο" (δηλ. "...συγνώμη, δεν το ήξερα!"), παρ' όλο που το σαθρό και ολιγαρχικό πολιτικό μας σύστημα, τεχνηέντως και εσκεμμένα, καλλιεργεί και προωθεί την άγνοια.
Σημείωση 4

Το Δίκτυο ΠΕΡΙΚΛΗΣ αποτελεί λύση σε υπαρκτό πολιτικό/κοινωνικό πρόβλημα, για το οποίο όμως η κοινωνία δεν έχει ακόμα διατυπώσει αίτημα επίλυσης. Άρα...;;;