Είναι η (Άμεση) Δημοκρατία Ανέφικτη; (Μέρος 1ο)*

Γράφει ο Κώστας Χρυσόγονος, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής ΑΠΘ και Δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω:

Γιατί προτείνω συγκρότηση Βουλής Πολιτών 

Στην πολιτική και συνταγματική θεωρία γίνεται, συνήθως, αντιδιαστολή μεταξύ της αρχαίας άμεσης Δημοκρατίας και της σύγχρονης αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας. Τούτο έχει βάση, στον βαθμό που στα δημοκρατικά πολιτεύματα των πόλεων-κρατών της αρχαιότητας ήταν καθοριστικός ο ρόλος της συνέλευσης των πολιτών, η οποία είναι προφανώς ανέφικτη στα σημερινά εθνικά κράτη, πρώτιστα για γεωγραφικούς και πληθυσμιακούς λόγους (σημ.: υπογράμμιση δική μου). Στην πραγματικότητα, ωστόσο,  οι αρχαίες πόλεις-κράτη διέθεταν και άλλα όργανα, με πολύ λιγότερα μέλη από την Εκκλησία του Δήμου (π.χ. στην αρχαία Αθήνα η Βουλή των πεντακοσίων και το λαϊκό δικαστήριο της Ηλιαίας). Τα όργανα εκείνα δεν συγκροτούνταν, όμως, με εκλογή των μελών τους (ούτε αποτελούνταν από επαγγελματίες τεχνοκράτες, όπως τα σύγχρονα δικαστήρια), αλλά με κλήρωση. Αυτή θεωρείτο ως η κατεξοχήν δημοκρατική μέθοδος ανάδειξης των αρχόντων, σε συνδυασμό με τον χρονικό περιορισμό της θητείας τους (συνήθως ενιαύσιας) και την εναλλαγή των προσώπων (π.χ.κανείς δεν μπορούσε να είναι μέλος της Βουλής για περισσότερες από δύο συνολικά θητείες). Αντίθετα, η εκλογή θεωρείτο ως κατά βάση ολιγαρχική μέθοδος... (Διαβάστε το πλήρες άρθρο εδώ)

Όλα ωραία και καλά, όσον αφορά το περιεχόμενο του άρθρου εν γένει, πλην όμως με εξοργίζει στο έπακρο το παρακάτω στην εισαγωγική παράγραφο: "...η οποία (συνέλευση των πολιτών) είναι προφανώς ανέφικτη στα σημερινά εθνικά κράτη, πρώτιστα για γεωγραφικούς και πληθυσμιακούς λόγους". Τί δηλώνει αυτό; Βασική τεχνολογική άγνοια (απαράδεκτη για ακαδημαϊκό διδάσκαλο και επιστήμονα); Μισαλλοδοξία της εξειδίκευσης; Πρόθεση εκ προοιμίου "θαψίματος" της ανάπτυξης του θέματος που επιχειρεί ο συγγραφέας (δηλ. το αναπτύσσει για το θεαθήναι - ακαδημαϊκά);

Θα ήθελα να πληροφορήσω τον κ. Χρυσόγονο (με όλο τον σεβασμό προς το πρόσωπό του), καθώς και το αναγνωστικό κοινό του, ότι το πρόβλημα επανασύγκλησης της συνέλευσης των πολιτών (κοινώς Εκκλησίας του Δήμου) στην σύγχρονη κοινωνία (τοπικά, εθνικά, πανευρωπαϊκά, καθώς και παγκόσμια) έχει επιλυθεί από τις αρχές της 10ετίας του '90, σε θεωρητικό/φιλοσοφικό, καθώς και σε πρακτικό/τεχνολογικό επίπεδο.

Η λύση/απάντηση στο παραπάνω πρόβλημα ονομάζεται Συμβουλευτική Άμεση Δημοκρατία - Δίκτυο ΠΕΡΙΚΛΗΣ - το "εκπαιδευκτικό σύστημα Πολιτών και Αρχόντων για την επιστροφή στο μέλλον της Δημοκρατίας" (http://greeksynthesis.blogspot.com/2011/07/democracy-has-gone-to-dogs.html). Στηρίζεται από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, είναι τεκμηριωμένη σε διεθνή βιβλιογραφία, έχει στο παρελθόν στηριχθεί από φιλόσοφους/επιστήμονες διεθνούς εμβέλειας (όπως, π.χ., Κορνήλιο Καστοριάδη και Μιχάλη Δερτούζο/ΜΙΤ - έναν από τους δημιουργούς του σημερινού Internet), είναι ευρέως γνωστή σε "παλιούς" (και νυν ενεργούς) πολιτικούς και ουσιαστικά παντελώς άγνωστη στην πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας (γιατί άραγε;). Θα ήθελα να αναφέρω (αυστηρά τεχνοκρατικά και κοστολογικά) ότι, αν το Δίκτυο ΠΕΡΙΚΛΗΣ είχε θεσμοθετηθεί πανελλαδικά όταν προτάθηκε αρχικά στους πολιτικούς μας άρχοντες, θα είχε κοστίσει όσο και η διεξαγωγή περίπου μίας εκλογικής αναμέτρησης, με άμεση απόσβεση κόστους εφεξής. Αυτό σημαίνει σχεδόν τσάμπα εκλογές και δημοψηφίσματα 24/7 (ελληνιστί), με την ταυτόχρονη δυνατότητα άμεσης και ουσιαστικής αναβίωσης της Εκκλησίας του Δήμου (και μάλιστα βελτιωμένης σε σχέση με τα κρατούντα τον 5ο π.Χ. αιώνα).


Τις ο πολίτης εστίν σκεπτέον;

Ας αφήσουμε, λοιπόν, κατά μέρους τις (φθηνές και αστήρικτες) δικαιολογίες ότι η Άμεση Δημοκρατία είναι ανέφικτη για "γεωγραφικούς και πληθυσμιακούς λόγους"! Ας επικεντρωθούμε στην ουσία του πράγματος, δηλαδή (κατ' Αριστοτέλη Σταγειρήτη): "τίνα χρη καλείν πολίτην", ή "τις ο πολίτης εστίν σκεπτέον", καθώς "ου γαρ τον αυτόν ομολογούσι πάντες είναι πολίτης, εστί γαρ τις ος εν δημοκρατία πολίτης ων, εν ολιγαρχία πολλάκις ουκ έστι πολίτης", ή "εν μεν δημοκρατία μάλιστα εστί πολίτης, εν δε ταις άλλαις ενδέχεται μεν, ου μην αναγκαίον". Εν κατακλείδι "πολίτης δ' απλώς ουδενί των άλλων ορίζεται μάλλον ή του μετέχειν κρίσεως και αρχής". Ας επικεντρωθούμε, επιτέλους, στο θέμα πολιτικής παιδείας του ατόμου εξ "απαλών ονύχων", εξίσου σπουδαίο και απαραίτητο/στοιχειώδες προσόν με την γραφή και την ανάγνωση. Ας επικεντρωθούμε στο γεγονός ότι το παρόν πολιτικό σύστημα εκτρέφει (τεχνηέντως και εσκεμμένα) πολιτικά αναλφάβητους πληβείους (επί της ουσίας, βοοειδή προς σφαγή και βρώση των εχόντων και κατεχόντων).


Όσον αφορά την πολιτική ωριμότητα της παρούσας Ελληνικής Βουλής (κατά πλειοψηφία απαίδευτα "παιδαρέλια", κομματικά διορισμένα και αγόμενα και φερόμενα χάριν υψηλότατου "μισθίου") σε σύγκριση με την πολιτικά "απαίδευτη/ανώριμη" μάζα του Ελληνικού λαού, θου Κύριε φυλακήν τω στόματί μου!


*Σημ.: Το θέμα αναπτύσσεται περαιτέρω σε επόμενες αναρτήσεις [Είναι η (Άμεση) Δημοκρατία Ανέφικτη; (Μέρος 2ο, 3ο & 4ο)].